Close
Menu

Backpackerstips

Hoe hoort het eigenlijk? – Als backpacker een gastgezin aantrekken in Iran

, , , , 0

Met wat medetwintigers in Tabriz.
Met wat medetwintigers in Tabriz.

Voor de onfortuinlijke zielen onder ons die nooit het genoegen hebben gehad het prachtige Iran te bezoeken, zal het misschien als een enigszins, eh, aparte bestemming klinken. En al helemaal niet als een plek waar je met jan en alleman naar huis gaat (als in: om te logeren). Voor ons Nederlanders klinkt het sowieso al als een onvoorstelbare absurditeit dat je op straat iemand aan zou spreken, om de persoon in kwestie vervolgens zonder meer in je huis te laten en in de logeerkamer te laten slapen. 

Maar Iraniërs hebben die terughoudendheid niet, en die gastvrijheid staat ze goed. 

Wel is het van belang dat je je best doet zelf de ideale gast te zijn, evenals dat je potentiële gastheren of -vrouwen kritisch evalueert alvorens je met hen mee naar huis gaat. Hopelijk helpt deze post je daarmee.

Het vinden van een gastgezin zie ik net als het vinden van een liefdespartner: het berust grotendeels op toeval, maar het kan geen kwaad als je een beetje je best doet. Als je mijn reisverhalen over Iran leest – wat je uiteraard wekelijks doet – lijkt het net alsof ik simpelweg ergens ga zitten en het buffet à la Lara open, waarna massa’s mensen op me af komen, maar dat klopt niet helemaal. Om de juiste gastheer of -vrouw aan te trekken, is het van belang te zorgen dat jij aantrekkelijk bent voor het soort mens dat jij wilt aantrekken.

Als reiziger kun je bijvoorbeeld:

Er opvallend buitenlands uitzien
Opvallen is makkelijker als je er qua gelaat opvallend anders uitziet dan de doorsnee Iraniër. Dus laat die exotische haren een beetje uit je sjaal steken en trek die Birkenstocks met wijde, linnen broek aan. Of kleed je niet al té Iraans en stuntel een beetje met de kledingregels. Als vrouw kan dit natuurlijk makkelijk door af en toe je sjaal in je nek laten vallen en hem dan haastig weer omslaan, waarna een Iraniër je verontschuldigend zal toelachen of een Iraanse je misschien zelfs zal aanbieden de sjaal wel even goed om te doen. Als man kun je misschien wat minder vaak scheren zodat je zo’n drie dagen-baard hebt (Iraanse mannen, en Midden-Oosterse in het algemeen, zijn meestal of helemaal gladgeschoren of hebben een zeer netjes gekapte baard en/of snor). Ook een zonnebril of pet worden zelden door Iraanse mannen gedragen, dus dat zal je onmiddellijk als buitenlander aanmerken. Net iets te luid in het Engels praten met de ober helpt ook.

Uitnodigend overkomen
Het is moeilijk om op iemand af te stappen die op zijn telefoon zit of oortjes in heeft. Dus of je nou in de Teheraanse metro of in dat Kashanse restaurant zit, leg je telefoon eens weg en kijk sereen (niet al te dommig, want dan lijk je een simpele ziel) glimlachend de ruimte rond. Of lees een boek en glimlach af en toe naar de mensen om je heen. Kortom, alles wat je kunt doen om jou een gezellige, beleefde potentiële gast te laten lijken.

Je eigen ding doen
Als je met andere backpackers bent, kun je voor een onbekende Iraniër intimiderend zijn, zeker als jullie luidkeels Engels praten en lachen. Ga er daarom af en toe alleen op uit. Zwaai vrolijk naar picknickende gezinnen die aan het picknicken zijn en treed in gesprek met de taxichauffeur. Maar onthoud, je kunt wel een gesprek initiëren, maar uiteindelijk is het aan de gastheer of -vrouw om jou mee naar huis te vragen voor de lunch of meer (als in: logeren).

Je telefoonnummer geven
Het kan zijn dat een potentiële gastheer of -vrouw je niet gelijk wil of kan uitnodigen. Neem zijn of haar telefoonnummer dan aan en stuur gelijk een bevestigingsberichtje naar de persoon in kwestie. Het is sowieso nuttig om wat telefoonnummers van Iraniërs te hebben voor het geval je ooit in de penarie komt te zitten of ergens hulp bij nodig hebt. Dit is niet zo raar of ongewoon als je zou denken; Iraniërs bellen elkaar voortdurend om problemen op te lossen.

Met een familie die me in de bergen rond Sjahrak zag wandelen en me spontaan uitnodigde te komen lunchen.
Met een familie die me in de bergen rond Sjahrak zag wandelen en me spontaan uitnodigde te komen lunchen.

Maar oké, je bent dus aangesproken door een vreemde Iraniër en jullie zijn een gesprek begonnen. Onthoud dat:

Je kritisch mag èn moet zijn op met wie je mee naar huis gaat
Als man loop je hier iets minder risico, maar beoordeel alsnog of je de potentiële gastheer in kwestie vertrouwt; je wilt niet beroofd of aangerand (of erger) worden. Luister hierbij naar je onderbuik. Als vrouw adviseer ik je dezelfde overweging als met liften in acht te nemen, namelijk het liefst bij een vrouw en nooit bij een man alleen, behalve als hij zijn vrouw, kind(eren) of ouder(s) bij zich heeft. Ben je in een piepklein dorp zonder hotel en is het al laat? Evalueer potentiële gastheren dan heel streng en vertrek bij het eerste teken dat iets niet in de haak is (bijvoorbeeld: hij legt zijn hand op je dij of maakt een seksueel getinte opmerking).

Een gast zijn niet betekent dat je misbruik maakt van mensen hun gastvrijheid
Terwijl jij de Iraanse cultuur van dichtbij meemaakt, doe je hen er ook een groot plezier mee. Zij kunnen bijvoorbeeld hun Engels met je oefenen, en ze kunnen je als een circusaapje laten zien aan hun vrienden, familie en collega’s en zelfs hun street cred vergroten door foto’s met jou op Instagram te plaatsen. Iraniërs over het algemeen, zeker buiten Teheran, komen weinig in contact met buitenlanders, dus ze zullen het leuk vinden om je te leren kennen.

Het niet erg is om te ontvangen en dankbaar te zijn
De manier waarop je door het gezin in kwestie behandeld zal worden, zal je waarschijnlijk zeer geëmotioneerd en wellicht zelfs ongemakkelijk doen voelen. Je komt immers uit een land waar extreme gastvrijheid niet per se normaal is en men eerder redeneert volgens de zegswijze dat bezoek en vis slechts drie dagen fris blijven. 

Dit is niet het geval in Iran.

Accepteer daarom dat ze misschien voor je maaltijd of toegangskaartje zullen willen betalen en bedank hen daarvoor vriendelijk. Het kan ondankbaar en zelfs beledigend overkomen als je met alle geweld geld wilt terugbetalen; het was toch een vriendendienst? En je verblijft toch niet bij hen uit transactionele redenen, maar omdat je de Iraanse cultuur wilt ervaren? Je kunt het een paar keer aanbieden, maar als hij of zij ‘nee’ zegt, bedank dan nogmaals vriendelijk. Mensen geven nooit meer dan ze kunnen missen, en als ze echt willen dat je meebetaalt, zullen ze je dat zeker duidelijk maken.

Nee, geef liever iets nieuws terug, zoals een etentje of een sjaal of een ander kledingstuk dat bewonderd werd door iemand in het huis en dat je kan missen. Een hostelganger in Teheran vertelde me eens dat zijn gastheer gefascineerd was door het roze biljet van €10,- en het daarom aan hem cadeau had gedaan. Het is ook leuk om wat pakken stroopwafels en/of andere leuke souvenirs bij je te hebben om gastgezinnen cadeau te doen.

Probeer niet te strakke plannen te maken
Het is volgens mij een typisch Germaans (als in: noordwest-Europees) dingetje om alles tot in de puntjes te willen regelen. De leukste avonturen op reis komen echter als je je spontaan opstelt. Zeg eens ‘ja’ tegen die uitnodiging op het laatste moment en zeg toe mee te gaan kamperen als je dat onverwachts wordt gevraagd. Op die manier heb ik de meest fantastische dingen meegemaakt, zoals je hier kunt lezen.

Met wat geweldige Koerden die de taxichauffeur en mij zagen rondwandelen in de bossen rond Palangan.
Met wat geweldige Koerden die de taxichauffeur en mij zagen rondwandelen in de bossen rond Palangan.

Dus je verblijft nu al bijna vijf dagen bij een Iraans gezin en hebt vrienden voor het leven gemaakt. Je bent gaan picknicken in een bergdal en bent vijf kilo aangekomen door driemaal daags een gigantische rijstmaaltijd. Maar je hebt over twee dagen afgesproken met andere backpackers in Tabriz. Hoe trek je jezelf los?

Anticipeer erop dat ze je niet zomaar zullen willen laten gaan
De vrouw des huizes zal allerlei veiligheidsbezwaren hebben bij de plek waar je nu heen wilt, ongeacht of het daadwerkelijk een gevaarlijke plek is. Ze zal alles in de strijd gooien, van zielige gezichten trekken die je doen denken aan je moeder tot gruwelijke stereotiepen opsommen die ze ooit eens over je nieuwe bestemming heeft gehoord. Deze zullen herhaald worden door haar kinderen en van hen ben je juist afhankelijk om online een buskaartje te kopen. Onderga dit dus verontschuldigend glimlachend en blijf iedereen uitvoerig bedanken totdat je weggaat.

Realiseer je de implicaties
Er kan nu een onuitgesproken verwachting zijn dat je gastheer of -vrouw bij jou mag komen logeren, mocht hij of zij ooit naar Nederland of België komen. Ook wordt er verwacht dat je weer langskomt als je nogmaals naar Iran gaat en in dezelfde stad of dorp bent.

Stuur me een foto van de mensen die jou op reis hebben uitgenodigd!

Visumvrees – Hoe fiks je een ‘visa-on-arrival’ voor Iran?

, , , , 0

Het Lunapark van Tabriz, een leuke dagbesteding die je helaas niet zult meemaken als je visumaanvraag geweigerd wordt. Gelukkig lees je deze blogpost en zal dat dus niet gebeuren!
Het Lunapark van Tabriz, een leuke dagbesteding die je helaas niet zult meemaken als je visumaanvraag geweigerd wordt. Gelukkig lees je deze blogpost en zal dat dus niet gebeuren!

Er zijn weinig momenten in het leven dat ik meer doodsangsten uitsta dan op het vliegveld van een nieuwe bestemming. Bij iedere vraag van een douane, ambassade- of visummeneer zien mijn met tranen bedauwde kijkers mijn leven aan zich voorbij flitsen. Nu is het wel zo dat dit niet per se gevolg is van een specifieke traumatische gebeurtenis, maar meer gewoon omdat ik met dergelijke zaken enigszins een doemdenker kan zijn. Ik ben dan ook van mening dat backpackers ten onrechte nerveus zijn over het visumproces in Iran (ik baseer dit op één backpacker die lichte zorgen uitdrukte). Ik schrijf deze blogpost om jou – de avontuurlijke ziel die Iran wil bezoeken en niet in de gelegenheid is om vooraf een visum te regelen bij de Iraanse ambassade in Den Haag of Brussel (of daar simpelweg geen zin in heeft) – gerust te stellen en duidelijk uit te leggen hoe het proces precies in elkaar zit. 

Ikzelf ken niemand wiens visumaanvraag ter plaatse is afgewezen, zelfs degenen bij wie het visum van tevoren wèl werd geweigerd, maar desondanks moet je onthouden dat er altijd een klein risico is dat je aanvraag wordt geweigerd. Misschien moet ik ook even zeggen dat ik sinds 2019 niet meer in Iran ben geweest. Om te voorkomen dat ik achterhaalde informatie loop te verkondigen, heb ik daarom wat recent bijgewerkte websites geraadpleegd om de inhoud van deze blogpost te verifiëren. Voor meer logistieke details, lees dit hier, of dit. 

Ook een mooi uitzichtje in Lahidjan dat je gelukkig niet zult hoeven missen omdat jij (of je ouders) snugger genoeg bent geweest deze blogpost van tevoren even door te lezen.
Ook een mooi uitzichtje in Lahidjan dat je gelukkig niet zult hoeven missen omdat jij (of je ouders) snugger genoeg bent geweest deze blogpost van tevoren even door te lezen.

Allereerst, wat moet je bij je hebben?

Paspoort
Spreekt voor zich. Ik ga er overigens van uit dat je een Nederlands of Belgisch paspoort hebt. Met een Somalisch, Brits, Canadees, Amerikaans, Bangladeshi, Jordanees, Irakees, Afghaans of Pakistaans paspoort kom je niet in aanmerking voor een visa on arrival. Je paspoort moet bij aankomst in het land nog zes maanden geldig zijn. Ook mag er geen Israëlisch visum in staan, want dan wordt je de toegang tot Iran ontzegd. Visa van Iraanse aartsvijanden – denk: Saoedie-Arabië – zijn dan wel niet verboden maar zullen je hoogstwaarschijnlijk wat rellerige strikvragen opleveren.

Kleding
Als man moet je een lange broek dragen en tenminste korte mouwen. Als vrouw moet je een hoofddoek op en loszittende, wijde en bovenal bedekkende kleding aan die je billen bedekt. Je hoeft niet helemaal hardcore islamitisch te gaan: een spijkerbroek, T-shirt en trenchcoat met een sjaal half om je haar is voldoende. Het maakt niet echt uit dat dit geen ‘echte’ hoofddoek is; het gaat erom dat je de inperkingen van je autonomie en vrijheid erkent en laat zien dat je je aan de regels gaat houden.

Verzekeringspapieren
Je moet een Engelstalige brief van je reisverzekering kunnen laten zien, waarin Iran expliciet wordt genoemd, evenals de reisdata van je verblijf in het land. Als je je vertrekdatum nog niet weet, reken er dan een extra maand bij. Als je dit onverhoeds vergeet, stress dan niet, want je kunt ter plaatse ook een Iraanse verzekering kopen voor zo’n 14,- tot 34 euro (afhankelijk van je verblijfsduur).

Vliegticket
Het is mogelijk dat de douanier een vliegticket of een ander soort bewijs wil zien dat je het land bij afloop van je visum weer gaat verlaten. Tijdens mijn eerste bezoek aan Iran zou ik het land binnen een maand weer verlaten, maar tijdens mijn tweede bezoek had ik enkel een ticket vanuit Istanboel naar Amsterdam, drie maanden later. Toch toonde dit kennelijk afdoende aan dat ik een duidelijk reisplan had, dus ik kreeg alsnog een visum (of misschien hadden ze gewoon niet de energie om dit allemaal uit te zoeken). Weet je nu al dat je je visum gaat willen verlengen, of ben je een bonnefooireiziger die van dag tot dag leeft en nog niet weet waar hij eindigt, regel dan op eigen risico een nepticket via deze link.

Dergelijke verbouwingen zijn toch een lust voor het oog? Zeker in vergelijking tot hijskranen en dieptrieste, gevangenis-achtige hoogbouw die in onze landen welig tiert. Ja, en door deze blogpost zul ook jij dat kunnen zien!
Dergelijke verbouwingen zijn toch een lust voor het oog? Zeker in vergelijking tot hijskranen en dieptrieste, gevangenis-achtige hoogbouw die in onze landen welig tiert. Ja, en door deze blogpost zul ook jij dat kunnen zien!

Contant geld
Een stevige, onopvallende envelop met al je geld in contanten. Door de internationale sancties op het land zijn bankbanden verboden en kun je er dus niet pinnen. Gok breed: tijdens beide reizen in Iran nam ik 1500,- euro mee, om vervolgens in beide gevallen meer dan 1000,- mee terug te nemen en dat alleen omdat ik echt extreem veel had gewinkeld daar. Toch was het prettig om iets extra’s bij me te hebben voor het geval ik langer zou willen blijven. Overigens zag ik in meerdere Teheraanse hostels flyers met opties om extra geld te regelen als je contanten op zijn. Wees voorbereid dat je de contanten misschien moet uittellen, vooral als je een vrouw alleen (en dus automatisch verdacht) bent.

Bewijs van verblijf + een reisplan
Boek een ho(s)tel voor tenminste je eerste nacht in Iran en heb de bevestigingsmail bij de hand. Het is mogelijk dat ze het ho(s)tel gaan bellen ter controle, dus geef gewoon zonder morren het adres en telefoonnummer van het etablissement in kwestie. Ze zijn eraan gewend. 

Dat reisplan is iets dat je in je hoofd moet hebben voor als het je gevraagd wordt. Als je gekke plannen hebt – Koerdische bergdorpen aan de grens met Irak of iets in de buurt van Afghanistan – zeg dan maar gewoon: Teheran, Isfahan, Shiraz en Yazd, de gebruikelijke route. Weet je, zeg sowieso maar gewoon Teheran, Isfahan, Shiraz en Yazd. Waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan?

Pasfoto’s
Om op je visum te plakken. Hoewel ze tegenwoordig je paspoortfoto gewoon kopiëren. Maar zorg alsnog maar dat je er voor de zekerheid een stelletje bij je hebt, als vrouw natuurlijk met hoofddoek. Met Iraanse vrienden moest ik eens een ledenpas laten maken bij een niet nader te noemen sterrenkundeinstituut in een niet nader te noemen stad, en het was prettig om niet ter plaatse nog foto’s te hoeven laten nemen.

Dan nu, het daadwerkelijke stappenplan. Wees simpel, beleefd en onopvallend. Hoe meer je opvalt, hoe meer vragen je krijgt. Trek je jas recht en schuif die hoofddoek nog iets verder naar voren. We gaan beginnen.

Stap 1
Je meldt je beleefd glimlachend bij de balie, geeft je paspoort af en en ontvangt een babyroze, -geel of -blauw formuliertje. Je neemt plaats aan een van de tafels en buigt je over het werkelijk microscopisch kleine papier. Je moet hier wat basiszaken zoals je naam, geboortedatum en nationaliteit op invullen, maar ook je beroep (en op verzoek misschien zelfs het adres en telefoonnummer van je kantoor). Geen zorgen, ze gaan niemand bellen; het gaat er enkel om dat ze dit ergens kunnen neerschrijven.

*Ben je een mensenrechtenactivist, journalist, AIVD-medewerker of doe je op welke manier dan ook iets verdachts? Voel je dan niet genoodzaakt dat per se in die bewoordingen op te schrijven. Liegen hoeft niet, zeker niet als je je daar vervelend bij voelt, maar de waarheid een beetje creatief benaderen kan altijd. Zorg wel dat je een bedrijf en telefoonnummer paraat hebt als ze daarom vragen. 

Mensenrechtenactivist? Nee, maatschappelijk werker. 

Journalist? Nee, redacteur.

AIVD-medewerker? Nee, vertaler/cultureel expert (het liefst van een apolitiek land, zoals Italië).

Kijk uit als je als journalist voor een artikel of reportage naar Iran moet; wettelijk gezien heb je dan niet zonder meer recht op een visum, dus neem vooraf contact op met de ambassade.

Hetzelfde verhaal als bij de voorgaande foto's.
Hetzelfde verhaal als bij de voorgaande foto’s.

Stap 2 (stap 2 en 3 kunnen omgewisseld zijn)
Je beantwoordt de vragen – pure intimidatie – van de medewerker die bij je aan tafel komt zitten. Als vrouw alleen kun je wellicht wat meer vragen verwachten – ‘Wie heeft je reis betaald?’ – dus bereid je daarop voor. Hetzelfde geldt voor frequente Irangangers; de meeste Iraniërs hebben namelijk een soort cynische hekel aan hun eigen land en doen graag alsof het hen een raadsel is waarom buitenlanders Iran zouden willen bezoeken, laat staan meer dan eens. Onthoud daarom dat hoe vaker je er komt, hoe verdachter je overkomt. Je antwoord op alle vragen moet altijd een stralend gebracht compliment aan het adres van Iran zijn (doch niets politieks!).

Stap 3
Je betaalt zeventig euro bij het loket en gaat weer bedeesd zitten.

Stap 4
Je krijgt je paspoort terug maar moet om onduidelijke redenen nog even blijven zitten. Ondertussen zoek je de pagina’s van je paspoort af naar je visum, om tot je hevige schrik te ontdekken dat die er niet in staat. Als je op hoge poten op de balie afbeent, hoor je dat deze tegenwoordig namelijk alleen nog online staat, omdat je met een Iraans visum en stempel in je paspoort Amerika niet zomaar meer binnenkomt.

Stap 5
In 99,5% van de gevallen – ik heb dit percentage bedacht – word je Iran binnengelaten zonder verdere problemen en haal je je rugzak op in de grote hal van het vliegveld. Vanaf daar wissel je wat geld en neem je een taxi naar Teheran. Gefeliciteerd, je reis kan beginnen!

Allee toch… – Waarom zeggen moslims altijd ‘Allah’ tegen elkaar?

, , , , , , , 0

Of je nou door de drukke straten van Caïro struint of in Amsterdam achter een stel gehoofddoekte dames loopt, een niet onaanzienlijk deel van de woordenschat van de doorsnee moslim lijkt uit goddelijke verwensingen te bestaan (de voornaamste aanwijzing hiervoor: het woordje ‘Allah’). Dergelijke uitspraken worden door moslims – èn Arabische (!) christenen, joden en aanhangers van de vele andere Midden-Oosterse religies – naar willekeur in zinnen doorspekt. 

Dit verschilt eigenlijk niet veel van wat wij Nederlandssprekenden doen; wij zeggen immers óók altijd ‘Allah’ tegen elkaar, maar dan vertaald als ‘God’, bijvoorbeeld (christenen, Gods naam wordt nu ijdel gebruikt, dus gelieve uw ogen te sluiten): God; gottegot, godzijdank, godverdomme (of een van mijn vaders kleurrijke variaties op dit scheldwoord), enzovoort. Het verschil zit hem overigens wel in dat moslims God vrijwel nooit in negatieve zin aanroepen, enkel in positieve zin, en dan wel in een Arabische zinsconstructie die wij studenten op z’n grammaticaals een wens-imperfectum noemden. Wanneer God wel in negatieve zin wordt genoemd, dan wordt God waarschijnlijk of om genade gesmeekt of om de boosdoener iets aan te doen (Allah yichrab betak, oftewel: moge God je huis verwoesten).

Je hoort dan ook hoogstwaarschijnlijk niet alleen ‘Allah’, maar de samengeperste versie van een geluks- of zegenwens. Daarom nu, hèt antwoord op de vraag die we allemaal beantwoord willen hebben: Wat betekent dat ge-Allah nou allemaal? De zes meestvoorkomende uitdrukkingen zijn:
– Insjallah
– Masjallah
– Alhamdoelillah
– Wallah
– Bismillah

Hieronder licht ik ze per uitspraak toe en geef ik voorbeelden van de context waarin ze worden gebruikt.

Insjallah (in sja’a -llah)
Alternatieve spelling: inshallah, insha’Allah, ishalla (Iran), İnşallah (Turkije)
Letterlijk: dat (in) [is] [de] wil (sja’ met de bepaalde accusatieve naamval ‘a’) [van] God (Allah).

‘Insjallah’ is de uitdrukking die iedere Nederlander tegenwoordig op z’n minst kan herkennen en ironisch  gebruiken. Het betekent ‘als God het wil’, en het wordt op ongeveer dezelfde manier gebruikt als het woord ‘hopelijk’ in het Nederlands. ‘Insjallah’ wordt in de islamitische wereld gebruikt om aan te geven dat iemand plannen heeft of hoopt dat hij iets zal krijgen of gaan doen, of als er iets moet gebeuren dat nog niet vast staat. Het fungeert tevens als ironische manier om indirect ‘nee’ te zeggen.

'Insjallah gaat die koraalschaaf uit Dahab gauw genezen, vriendin...'
‘Insjallah gaat die koraalschaaf uit Dahab gauw genezen, vriendin…’

Voorbeeld 1
Vrouw: ‘Ik ga volgend jaar trouwen, insjallah.’ (Lees: hopelijk.)
Vriendin, beamend: ‘Insjallah, habibti.’ (Lees: ik hoop ook dat dat zo is, lieverd.)

Voorbeeld 2
Zoon: ‘Baba, denk je dat we dit jaar nog op vakantie kunnen?’
Vader: ‘Insjallah.’ (Lees: nee.)

Masjallah (ma sja’a -llah)
Alternatieve spelling: mashallah, masha’Allah, maşallah (Turkije)
Letterlijk: wat/dat (ma) [is] [de] wil (sja’ met de bepaalde accusatieve naamval ‘a’) [van] God (Allah).

‘Masjallah’ zul je vast wel eens in de reacties op de Instagramfoto van een islamitische vriendin hebben zien staan; het betekent heel vrij vertaald: ‘wat hier gebeurt is de wil van God’. Er is geen duidelijk Nederlands equivalent omdat de culturele context van de uitspraak zich niet rechtstreeks vertaalt naar het Nederlands en de Nederlandse cultuur. Men gebruikt de uitdrukking bij of na een compliment en om daarbij aan te geven dat hetgeen men complimenteerde de wil van God was en dat de complimentenmaker het niet zei uit jaloezie of ter projectie van dat vermaledijde Boze Oog. Vaak wordt het compliment achterwege gelaten en gewoon enkel ‘masjallah’ gezegd.

Voorbeeld 1:
Vrouw plaatst foto op Instagram: ‘Haartjes geknipt en geverfd. Feeling fresh!’
Haar nicht: ‘Masjallah!😍’ (Lees: wat zie je er mooi uit.)

Voorbeeld 2:
Zoon: ‘Ik ga bier drinken met wat vrienden.’
Moeder, sarcastisch: ‘Wat ben jij opeens een grappenmaker, masjallah.’ (Lees: je denkt.)

'Wollah, check hoe groot, a broer! Masjallah, deze boer is een slakoning.'
‘Wollah, check hoe groot, a broer! Masjallah, deze boer is een slakoning.’

Alhamdoelillah (al-hamdoe li -llah)
Alternatieve spelling: alhamdulillah
Letterlijk: de zegen (al-hamd met de bepaalde nominatieve naamval ‘oe’) [is] voor (li) God (Allah).

‘Alhamdoelillah’ – soms afgekort tot ‘hamdallah’ – betekent godzijdank. Echter, waar Nederlanders ‘godzijdank’ gebruiken om hun opluchting te laten blijken, gebruiken moslims het om ergens dankbaarheid voor uit te drukken. Het wordt ook vaak geantwoord op de vraag hoe het met iemand gaat, en net als bij ‘masjallah’ kan dan ook gewoon enkel ‘alhamdoelillah’ worden geantwoord.

Voorbeeld 1:
Zeldzame moslim die zomaar een foto van haar pasgeboren kind op Instagram zet (je moet niet fokken met het Boze Oog): ‘Alhamdoelillah is ons wondertje eindelijk ter wereld gekomen!’
Haar tante: ‘Masjallah, gefeliciteerd met je zoontje.’

Voorbeeld 2:
Man op stilstaande scooter: ‘Ey broer, hoe gaat-ie?’
Vriend, ook op scooter: ‘Alhamdoelillah, je weet, a sahh.’ (Lees: gaat goed, vriend.)

Wallah (wa -llah)
Alternatieve spelling: wollah (Marokko), wallahi (Egypte)
Letterlijk: en/bij (wa) God (Allah)

Niet te verwarren met het in Mocro Maffia veelvuldig gebruikte ‘woe la?’ want dat betekent ‘of niet (dan)?’ Nee, ‘wollah’ betekent simpelweg ‘bij God’ en wordt soortgelijk gebruikt als ‘God’ of ‘Jezus’ in het Nederlands, dus meestal als uitroep van verbazing of afkeuring. Het kan ook ‘echt?’ betekenen of dienen als een woord om een verwensing kracht bij te zetten.

Voorbeeld 1:
Zoon: ‘Nog vijf minuten!’
Moeder: ‘wallahi al-azim, als je nú niet naar boven gaat…!’ (Lees: godallemachtig, als je nú niet…)

Voorbeeld 2:
Man: ‘Ik heb vijfhonderd euro verdiend op één dag.’
Vriend: ‘Zeg wollah?’ (Lees: meen je dat?)

Bismillah (bi ismi -llah)
Letterlijk: in (bi) [de] naam (ism met de bepaalde genitieve naamval ‘i’) [van] God (Allah).

‘Bismillah’ is de verkorte versie van ‘bismillah al-rahman al-rahim’ (in naam van God, de barmhartige Erbarmer), de openingszin van de Koran. Maar jij kent het woord natuurlijk van Freddie Mercury, die het er in het legendarische Bohemian Rhapsody opeens doorheen gooide. De uitdrukking wordt gebruikt om een maaltijd in te luiden of Gods zegen te vragen als men een auto start of een elektrisch apparaat moet aanzetten. 

Voorbeeld 1:
Verwachtingsvolle gastenschare: *kijkt naar pannen met eten op tafel*
Vrouw des huizes, hartelijk: ‘Bismillah.’ (Lees: laat het jullie smaken.)
Verwachtingsvolle gastenschare: *valt aan*

'Bismillah, laat het jullie smaken!'
‘Bismillah, laat het jullie smaken!’

Voorbeeld 2:
Vader, die na uren klussen op het punt staat de voorheen kapotte lichtschakelaar om te zetten: ‘Bismillah.’ (Lees: doe het nou.)
Lichtknopje: *doet het*
Vader: ‘Hamdallah.’ (Lees: godzijdank.)

Er zijn overigens nog ontelbaar veel aan God-gerelateerde uitdrukkingen die men gebruiken kan. Zo kan ‘Allah Allah Allah’ kreunend gemompeld worden, met als cultureel treffende Nederlandse vertaling: ‘Gottegottegot/gutteguttegut.’ En als je Marokkaanse buren hebt, heb je een van hun kinderen vast wel eens ‘wa haqq Allah’ (bij het recht van God) horen gillen als ze weer eens te laat thuis waren om een reden die ‘uiteraard’ volledig buiten hun schuld lag. En wie kent het inmiddels beroemde ‘Allahoe akbar’ (God is de grootste) niet? Deze laatste wordt niet alleen bij aanslagen geroepen, maar ook door grappige figuren als je heel hard moet niezen (wat qua geluid allicht op hetzelfde neerkomt). Alsnog hoop ik dat je hiervan iets opgestoken hebt. Op verzoek kan ik uiteraard verder ingaan op uitdrukkingen die door onze moslimbroeders gebruikt worden.

Archetypische Avonturiers: Acht backpackers die je tegenkomt in het Midden-Oosten

, , , , , 0

Je kent het wel. Je wordt wakker na een brakke nacht in je hostel, want dat Duitse meisje deed om drie uur ’s nachts opeens het Grote Licht aan en begon luidruchtig in haar rugzak te rommelen. Maar je slaapt op een slaapzaal en accepteert dat dus maar. Terwijl de zon vrolijk schijnt en de vogeltjes fluiten loop je met een bord vol brood, kaas, olijven en watermeloen de gemeenschappelijke ruimte in en kijk je wie er allemaal wakker zijn. In een hoekje zit de Beginnende Influencer naarstig te editen op zijn laptop. Iets verderop zitten drie enigszins korstige Franse Hippies geagiteerd te discussiëren in hun eigen taal, met naast hen de Activist, die nijdig aan het tweeten is op diegenes telefoon. Daar weer naast zitten de twee Noord-Amerikanen net iets te luid maar wel vrolijk te praten (‘yeah, awesome!’), soms onderbroken door een afgemeten toevoeging van de mysterieuze Rijkaard. Gelukkig zie je ook de Beginner zitten, zwaaiend naar jou, dus je loopt de kamer binnen en neemt plaats aan het tafeltje naast hem. De twaalf lege bierflesjes van het Feestbeest rinkelen op tafel als je je knie aan de tafelrand stoot. Nogmaals, je kent het wel.

Bij dezen bied ik jou de acht archetypische avonturiers, die je in ieder hostel in welk Midden-Oosters land dan ook, zult tegenkomen. Misschien komen ze ook wel voor in backpackersparadijzen als Thailand en Colombia, maar dat zou ik niet weten want daar ben ik nooit geweest. Onderlinge vervlechting is ook goed mogelijk.

De Duitser
De Duitser is een voorzichtig, uiterst gecoördineerd doch niet per se van de Duitse nationaliteit afhankelijk archetype dat (meestal) haar reis tot in de puntjes voorbereidt. De Duitser reist over het algemeen in een tweetal en zo niet, dan zuigt ze zich vast aan een ander groepje. Je herkent haar aan haar springerige donkerblonde paardenstaart, degelijke witte, zwarte, grijze, beige of donkerblauwe outfit die nèt iets te wijd valt en het mapje met geprinte reisdocumenten dat ze te allen tijde bij zich draagt. Ze wordt vermoeiend als je langer dan vijf minuten met haar praat, omdat ze voortdurend aan langdradige anekdotes begint over iemand die ‘hallo’ tegen haar zei op straat of een zielig ezeltje dat ze heeft gezien bij de Piramides. Bovendien zal ze je geen moment laten vergeten dat ze morgenvroeg naar Aswan gaat en dus niet met jullie uit eten kan naar dat restaurant waar je haar uit beleefdheid mee naartoe hebt gevraagd, omdat ze erg moe is en liever even gaat douchen en dan vroeg naar bed gaat. Discussies met dit figuur verzuren vrij vlug – ‘Vind je niet dat je met Couchsurfing misbruik maakt van mensen hun gastvrijheid?’ – dus denk goed na voordat je toezegt om samen naar Dahab te reizen met de Duitser.

Zo spichtig voorovergebogen heb ik op deze foto wel een beetje ‘Duitse’ energie. Ik krijg er gewoon helemaal de kriebels van. (Ik beloof overigens dat ik mijn haar nooit meer op deze lengte zal knippen.)
Zo spichtig voorovergebogen heb ik op deze foto wel een beetje ‘Duitse’ energie. Ik krijg er gewoon helemaal de kriebels van. (Ik beloof overigens dat ik mijn haar nooit meer op deze lengte zal knippen.)

De Hippie
De Hippie kan overal vandaan komen maar komt verdacht vaak uit Frankrijk. Wel komt hij in gelijke getale onder mannen en vrouwen voor. De Hippie reist alleen of in een aparte opmaak (twee vrouwen en een man, allen van extreem variërende leeftijd). Je herkent deze figuren aan hun backpackersuniform: een Lelijke Wijde Broek (meestal een drollenvanger met gebatikte olifanten), een mottig T-shirt of tanktop en een warrige bos haar – misschien zelfs blonde dreadlocks – die duidelijk met een keukenschaar is geknipt. Als het een ernstig geval is draagt hij zelfs geen schoenen. De Hippie eet vegetarisch en is misschien zelfs een veganist. Hoewel zijn zongebruinde gelaat, actieve levensstijl en openheid naar anderen toe de Hippie tot een aantrekkelijk mens maken, ziet hij er enigszins onverzorgd uit en kan hij soms een beetje stinken, wat ook een gevolg kan zijn van de joints die hij bij tijd en wijle consumeert (hoe komt hij überhaupt aan die wiet? vraag jij je af…). De Hippie is waarschijnlijk vanuit zijn thuisland komen lopen of fietsen. Hij is al heel lang op reis en weet niet waneer hij teruggaat. Soms inspireert hij je als je hem onopvallend afval ziet rapen. Zorg wel dat je maximaal één Hippie per uitje toelaat, want anders brengt de zweverigheidsfactor de groepsdynamiek uit balans.

De Beginnende Influencer
De ‘Beginnende Influencer’ is een onopvallend figuur, dat toekijkt vanuit de hoek van de kamer en vooral observeert. Hij is onlangs een YouTubekanaal begonnen en heeft zo’n driehonderd volgers. Waarschijnlijk is hij momenteel op zoek naar een goede internetverbinding om zijn nieuwste video te uploaden. Ieder gesprek begint hij met: ‘Is jullie internet ook zo traag?’ Hij leert waarschijnlijk de taal van het land waarin jullie je bevinden en kan al aardig wat woorden zeggen maar moet nog wel werken aan zijn accent. Dit is één van de aardigere archetypes en een vriendelijke aanvulling op een gezelschap. Wel heeft hij iets waarin hij zich nog moet ontwikkelen, wil hij het ècht ver schoppen (zelfverzekerdheid, voor zichzelf durven opkomen, enz.). De volgende keer dat je de Beginnende Influencer tegenkomt – bijvoorbeeld deze of deze – steun hem dan met een ‘Abonneren’. En als jij jezelf tot dit archetype rekent, houd dan vol, want de eerste 1000 volgers zijn het lastigst!

Hoogstwaarschijnlijk de thumbnail van de nieuwste video van de Beginnende Influencer. In het begin modelleert hij zijn video's naar de reeds grotere namen, maar mettertijd ontwikkelt hij zijn eigen stijl.
Hoogstwaarschijnlijk de thumbnail van de nieuwste video van de Beginnende Influencer. In het begin modelleert hij zijn video’s naar de reeds grotere namen, maar mettertijd ontwikkelt hij zijn eigen stijl.

De Activist
De Activist komt zonder uitzondering uit de Verenigde Staten, Canada, Scandinavië of Amsterdam, en is meestal een vrouw of non-binair persoon. De Activist herken je gewoonlijk aan het kapsel (een micropony of iets spannends met een matje en bakkebaarden). Diegene is volledig op de hoogte van welk voorheen compleet normaal verschijnsel diegenes studie (hoogstwaarschijnlijk politicologie of genderstudies) nu weer als ‘ongepast’ heeft bestempeld en heeft een uitgesproken mening over vrijwel alles. Net als de Hippie is de Activist vegetariër, maar daar eindigt de overlap wel. De Activist heeft thuis een open relatie – o ja, diegene is waarschijnlijk bi- of panseksueel – en duikt lustig met wildvreemden, ontmoet via Tinder, het bed in in lugubere appartementen in achterbuurten. In een gesprek is de Activist dominant, waarbij diegene onaangekondigd dingen zegt als ‘Trump is like a total misogynist, he like hates women’ of ‘The south is like no-tor-iously racist’, waarna de hosteldiscussie meestal wel op gang komt. Maar we vergeven het diegene allemaal, want de Activist is vaak nog jong en een product van diegenes tijd.

De Noord-Amerikaan
Dit archetype heeft een twijfelachtige reputatie op reis, maar behoort alsnog tot mijn favoriete soort backpackers. De Noord-Amerikaan is net als de Duitser niet per se gebonden aan één nationaliteit maar wel vernoemd naar het gebied waar hij het meest voorkomt. Het is bijna altijd een man en over het algemeen een niet onknappe. Zijn favoriete gespreksonderwerpen zijn de drie sporten die hij speelt en zijn ex girlfriend. Hij is enthousiast over vrijwel alles en laat dit enthousiasme altijd net iets te luid naar voren komen (‘YEAH, I TOTALLY GET TH…’ – ‘Ssst!’ – ‘Oh, sorry!’). Maar hij staat overal voor open en is heel avontuurlijk. Bovendien schrikt hij er niet van als je vertelt dat je volgende bestemming ‘Irak’ is en vindt het in plaats daarvan ‘awesome!’. Uit zichzelf begint hij nooit over politiek, maar als hij door de Noord- en West-Europeanen (of de Activist) op beschuldigende toon in discussies wordt gesleurd, is hij extreem gematigd en genuanceerd. Helaas is de Noord-Amerikaan vaak maar voor kortere tijd op reis, of totdat zijn geld op is. Geniet dan ook van dit archetype zolang de voorraad strekt, want de Noord-Amerikaan doet grootse beloftes over afspreken in de toekomst, maar laat meestal nooit meer wat van zich horen.

'Reached this beautiful place called Cleopatra's Beach and met some great peeps. Egypt is awesome!!!' -- aldus de beschrijving van de fotoreeks (8 kiekjes) die de enorm enthousiaste Noord-Amerikaan op Instagram plaatst.
‘Reached this beautiful place called Cleopatra’s Beach and met some great peeps. Egypt is awesome!!!’ — aldus de beschrijving van de fotoreeks (8 kiekjes) die de enorm enthousiaste Noord-Amerikaan op Instagram plaatst.

De Rijkaard
Voor deze backpacker is wat observatievermogen vereist, want ècht rijke mensen delen hun financiële status niet zomaar met anderen. De Rijkaard kent twee subcategorieën: 1) de persoon van gemengde afkomst (vaak een combinatie die de vraag doet rijzen waar zijn ouders elkaar überhaupt hebben ontmoet, zoals Sri-Lankaans met Italiaans of Thais met Argentijns) die in Dubai woont; of 2) de persoon die uit een land komt waar het gemiddelde inkomen zo’n driehonderd euro per maand is. In beide gevallen doet zijn vader iets onduidelijks in de politiek, een staatsbedrijf of de geheime dienst van het desbetreffende land, maar het is beter daar niet te lang over door te vragen. Qua uiterlijk zien ze er altijd verzorgd uit en kleden ze zich simpel maar stijlvol. De Rijkaard spreekt perfect Engels met een Brits of niet-irritant Amerikaans accent, en kent daarnaast nog vier vreselijk ingewikkelde niche talen en/of dialecten die hij van zijn ouders en grootouders heeft geleerd. De mannelijke Rijkaard is vaak goed in alleen zijn en heel erg beleefd, wat voorkomt dat je hem per ongeluk voor de Noord-Amerikaan aanziet. De Rijkaardin daarentegen is enorm enthousiast en luid, niet wars van complottheorieën en heeft vaak iets excentieks; je herkent het wel als je het ziet.

Het Feestbeest
Ook wel de Dronkelap genoemd. Deze gezellige backpacker vind je altijd met een biertje, sigaret of joint in de hand, lachend achterover geleund in de openbare ruimte van het hostel. Uit eigen beweging lijkt hij eigenlijk nooit ergens heen te gaan maar hij vergezelt je graag als je hem uitnodigt naar een moskee of restaurant, waarna hij steevast voorstelt nog even ergens wat te drinken. Hij heeft ook altijd bijzonder veel aandacht voor die ene backpacker die een speciaal soort sterkedrank heeft gekocht in dat afgelegen bergdorpje en kan uren gebiologeerd naar het etiket staren. Het Feestbeest ziet er precies uit zoals je zou verwachten bij een verslaafde twintiger: een enigszins pafferig gezicht en een beginnende bierbuik, hoewel hij meestal wel een jongensachtige knapheid bezit die een beetje compenseert voor dat drankgebruik. Hoewel het Feestbeest soms ergernis opwekt doordat hij constant de sleutel van het kluisje bij zijn bed verliest of de weg kwijtraakt, is hij een leuke aanvulling op een groep omdat hij zich helemaal nergens druk om maakt en, net als de Noord-Amerikaan, overal voor in is. Toch wordt hij stiekem met medelijden besproken door de andere backpackers. Neem dan ook afstand van het Feestbeest als je zijn verslaving op een gegeven moment een beetje sneu gaat vinden. Hij heeft zijn keuze gemaakt en leeft zijn leven zoals hij dat wil. Je kunt hem niet veranderen…

De Beginner
Iedereen is een Beginner op een bepaald punt in zijn reiscarrière. Ze kan overal vandaan komen maar wordt herkend aan het feit dat ze haar hele reis heeft uitgestippeld, wijde kleding draagt om niet op te vallen en van streek raakt als er iets misgaat (in plaats van dit als een uitdaging te beschouwen). Ze heeft een beschermende hoes om haar rugzak (waarschijnlijk op moeders aanraden) en draagt mogelijk zelfs een moneybelt of heuptasje. Ze klaagt voorzichtig over hoe traag het allemaal ging op het vliegveld, waarop de gierend gebrachte respons van de anderen meestal luidt: ‘Wen er maar aan!’ De Beginner is vereerd en onwennig als je haar ergens mee naartoe vraagt, omdat ze nog niet begrijpt dat het onder backpackers heel normaal is om beste vrienden te worden maar elkaars naam niet te kennen en elkaar vervolgens met de desbetreffende nationaliteit of excentriciteit aan te spreken: ‘Wassaaaap, Arab girl!’ (waarmee ik dan dus werd bedoeld). De Beginner wordt waarschijnlijk in haar eerste dagen gruwelijk gescamd met een op internet alom beschreven truc, en hoewel ze er een week over de pis over is, gaat ze het daarna steeds grappiger vinden. Na een week is de Beginner gewend. Er is zelfs een kans dat ze de grondlegger wordt van nieuwe groepjes in andere locaties omdat ze de backpackerscultuur als een waarlijk Backpackers Getuige wil verspreiden.

Met wie identificeer jij je het meest? En herken je je medebackpackers hierin?

Een Vriendschap Fataal – Hoe een vreselijke vakantie hebben met je reispartner en jullie vriendschap tot in den eeuwigheid verzieken

, , , 0

Storm op komst? Wel als je dit stappenplan tot in de puntjes opvolgt!
Storm op komst? Wel als je dit stappenplan tot in de puntjes opvolgt!

Kinders, ik zie het vaker dan ons kabinet met haar overactieve voortschrijdend inzicht op haar beloftes terugkomt… Thuis zijn jij en je beste vriend(in)(n)(en) onafscheidelijk, niemand begrijpt je zo goed als hij of zij. En wat is er dan leuker om samen met je favoriete persoon op reis te gaan? Dus kiezen jullie samen een spannende locatie uit, waarschijnlijk ergens in Zuid-Amerika (of als je net als ik bent: Iran of iets anders bijzonders). Vervolgens verslinden jullie alles wat er op het internet over te lezen valt, en tenslotte bedelen jullie om bijdragen bij de gasten op je grote mensen-verjaardagsfeest.

Met hooggespannen verwachtingen komen jullie aan op locatie. Helaas tuimelt de roze bril al op dag één af. Misschien blijkt het dat hij alles samen wil doen terwijl jij ook graag met andere backpackers uit het hostel wilt optrekken. Of deelt ze mede dat zij (en haar ouders) ernstige twijfels had bij deze trip en dat ze er eigenlijk erg tegen opziet. Of misschien verstuikt ze wel haar enkel en besluit ze daar een enorm theater van te maken door met alle geweld apotheken af te willen struinen in een eindeloze zoektocht naar steunsokken en pijnstillers, om vervolgens luid jammerend en mank door de straten te strompelen, jouw gijzelend in een trip die eigenlijk ultieme spontaniteit en vrijheid had moeten betekenen. In alle drie de bovenstaande situaties komen jullie na afloop op Schiphol aan en mompelen jullie iets over dat het ‘echt geweldig’ was, om vervolgens een halfjaar niet met elkaar te praten.

Heb jij hier wel oren naar? Mooi. Want ondanks dat bovenstaande situaties mij uiteraard NOOIT zijn overkomen, heb ik een niet onaanzienlijk observatievermogen wat vriendschapsdynamieken betreft. Daarop baseer ik onderstaand stappenplan dan ook, om jou bij te brengen hoe ook jij je vriendschap met je reispartner op optimale wijze kunt verzieken!

Vier vrouwen die op reis samen door één deur kunnen zonder elkaar in de haren te vliegen? Het lijkt onmogelijk. Nee, deze olijkheid is dus juist een perfect voorbeeld van wat we via onderstaand stappenplan proberen te vermijden.
Vier vrouwen die op reis samen door één deur kunnen zonder elkaar in de haren te vliegen? Het lijkt onmogelijk. Nee, deze olijkheid is dus juist een perfect voorbeeld van wat we via onderstaand stappenplan proberen te vermijden.

Vóór je op reis gaat:

Doe je voorwerk niet
Het leven is zo oneindig veel leuker als je alles een beetje op z’n beloop laat. Lees je dan ook zo min mogelijk in over wat je bestemming te bieden heeft. Verspil geen tijd aan al dat saaie vooronderzoek en laat je in plaats daarvan verrassen. Het is tevens essentieel dat jullie op geen enkel moment bespreken wat voor soort activiteiten jullie eigenlijk willen ondernemen daar.

Compatibiliteit
Zorg dat je zo min mogelijk nadenkt over of jij en je reispartner wel bij elkaar passen buiten de context van school, studie of werk. Doe dit vooral niet als jij een natuurliefhebbende huismus bent en je aanstaande reispartner een waarlijk stadsmens annex semi-professionele kroeghopper. Zorg ook dat beide partijen hun verwachtingen van de ander en de inrichting van de reis niet hardop uitspreken.

Verdovende middelen
Ik adviseer met klem dat een van jullie rookt (of gaat roken) en dat de ander daar voortdurend demonstratief en met wapperende handen om gaat hoesten. Zorg eveneens dat één van jullie tweeën nèt iets teveel drinkt (of beter nog: met enige regelmaat drugs gebruikt) en dat de ander daar fel op tegen is en, insjallah, zelfs een geschiedenis heeft van passief-agressieve opmerkingen jegens reispartner over diens ‘consumptiegewoonten’.

Onderliggende irritatie
Er is vast wel iets wat je altijd al irritant hebt gevonden aan je vriend(in). Allicht betrekt ze ieder gespreksonderwerp op zichzelf, ook als jij een persoonlijke anekdote aan het vertellen bent. Of misschien heeft hij wel de neiging af en toe uit het niets chagrijnig en kortaf te doen en dan niet duidelijk te maken waar dat aan ligt. Inderdaad, dit zijn allemaal verschijnselen die uitvergroot worden als je constant op elkaars lip zit en dus als effectieve irritatiestimulant kunnen dienen. Het werkt nog beter als je dit punt al jaren opkropt.

Gezellig samen een drankje doen in een Egyptisch mannencafé met de andere backpackers uit het hostel? Niet als jij dit stappenplan goed opvolgt!
Gezellig samen een drankje doen in een Egyptisch mannencafé met de andere backpackers uit het hostel? Niet als jij dit stappenplan goed opvolgt!

Als je eenmaal op reis bent, kun je het volgende doen om het allemaal nog veel erger te maken:

Breng ieder moment van de dag samen door
Wissel geen woord met de andere mensen in het ho(s)tel. Spreek al helemaal niet af met anderen, laat staan voor een excursie naar een oude tempel of een spontane kampeertrip naar die ene schilderachtige bergtop; dat klinkt allemaal veel te ontspannend en kan de sfeer misschien verlichten. Nee, voor optimale irritatie gaan jullie er enkel en alleen met z’n tweeën op uit, het liefst de ene uitputtende dag na de andere. Bij voorkeur is één van jullie tweeën ook lichtelijk onbeschoft in het afwijzen van aanbiedingen van andere backpackers, net genoeg om jou het ongemakkelijke volgende te laten zeggen: ‘Ik vond eigenlijk dat je wel iets aardiger had kunnen zijn tegen…’

Vermijd ieder contact met de lokale bevolking 
Nee, dat klinkt als verbreding van jullie vriendenpalet en dus als afleiding. Zorg bovendien dat je reispartner iedere inheemse of negeert of juist met neerbuigende, onbeschofte opmerkingen afwimpelt en voortdurend denkt dat iedereen jullie aan het afzetten is. Echter, als iemand jullie daadwerkelijk probeert op te lichten, blijf dan vreselijk beleefd en verhef op geen enkel moment je stem en kom niet voor jezelf op. Na afloop verwijt je de ander uiteraard wel dat hij of zij jullie niet verdedigd heeft.

Geen afstand
Ja, fysiek. Houd geen centimeter afstand van elkaar. Beter nog: zorg dat jullie op straat dicht bij elkaar lopen en af en toe per ongeluk jullie armen langs elkaar laten schuren. Het is ook handig als een van jullie tweeën op stille momenten zwaar ademt of, als God het wil, ’s nachts vreselijk snurkt en alsnog met alle geweld op één kamer wil liggen. 

Afhankelijk van of je intro- of extrovert bent:
Introvert: houd iedere irritatie voor jezelf en krop je woede op
Erger jij je aan je reispartner om iets wat de ander makkelijk zou moeten kunnen veranderen? Houd dan in godsnaam je mond. Je-weet-wel: ’om de vrede te bewaren’. 
Extrovert: spreek iedere irritatie uit, al is hij nog zo futiel
Spreek iedere irritatie meteen hardop uit, het liefst op bazige toon en waar andere mensen bij zijn. Doe dit vooral als het gaat om iets waar de ander eigenlijk niets aan kan doen, zoals voorgenoemd snurken, luid slikken of te hard ademen. Géén proactief oplossingen-gezoek en de ander voor jouw rothumeur verantwoordelijk houden zal jullie onderlinge dynamiek ongetwijfeld doen verzuren!

Mysterieus pesthumeur
Het is nuttig om af en toe om onduidelijke redenen opeens kortaf te doen zonder daar uitleg over te geven. Laat de ander dan ook niet weten dat je even tijd voor jezelf nodig hebt. Je wilt je partner het gevoel geven dat hij of zij het probleem is, ongeacht of dat ècht zo is (het gaat toch allemaal om de perceptie, jongens?).

Klaag tegen familie en vrienden
Het is algemeen bekend dat niets ons zo opruit als een goed potje klagen tegen familie en vrienden over onze reispartner. Doe dit bij voorkeur op fluistertoon in de hotelkamer terwijl je gewraat onder de douche staat. Hang op of val demonstratief stil als hij of haar de kamer inloopt en begin dan driftig te appen en vermijd zijn of haar blik. Je wilt de ander het gevoel geven dat er over hem gesproken wordt, maar niet dusdanig erg dat hij of zij daar bewijs voor heeft.

Bovenstaande punten zullen gegarandeerd een vreselijke reis bewerkstelligen waarin jullie jezelf beslist niet zullen ontdekken. Om het verziekingsproces van jullie vriendschap te versnellen, begin zodra je in je thuisland landt al met de volgende dingen:

Roddelen
Zodra je vliegtuig landt begin je gemeenschappelijke loslippige vrienden in te lichten over de ware aard van je reisgenoot, natuurlijk het liefst op een medium waar schermafbeeldingen kunnen worden gemaakt die kunnen worden doorgestuurd.

Gooi alles online
Zorg dat je foto’s van jullie tweeën online zet, maar knip je reispartner er op zo’n manier af dat hij er toch nog voor een vierde deel opstaat. Het helpt ook om er een raadselachtige beschrijving bij te zetten, zoals: ‘We hadden ups and downs, maar ik heb alsnog een toptijd gehad!’ of ‘Je leert hoe mensen echt zijn als je samen op reis gaat.’.

‘Op reis leer je wie je echte vrienden zijn. If you can’t handle me at my worst, you don’t deserve me at my best.’
‘Op reis leer je wie je echte vrienden zijn. If you can’t handle me at my worst, you don’t deserve me at my best.’

Bonne chance, zou ik zeggen.

Smeerpijperij in de Egyptische maatschappij – Hoe seksuele intimidatie tot het minimum te beperken

, , , , , 0

Vlak voor de gewraakte massage in Aswan, geschoten door meneer de Viespeuk zelf (ga niet naar Hamo House!).
Vlak voor de gewraakte massage in Aswan, geschoten door meneer de Viespeuk zelf (ga niet naar Hamo House!).

Het zal iedere Westers-uitziende backpacker in een Midden-Oosters land opgevallen zijn dat hij of zij opeens een stuk populairder is dan thuis. Marktverkopers (de kinderschare incluis) groeten je enthousiast, restaurantmedewerkers geven je een koningsbediening en voltallige gezinnen staren je exotische lokken opgetogen na en roepen ‘Welcome to Egybt!’ als je langsloopt. Ik kan bevestigen noch ontkennen dat het feit dat een Egyptenaar mij zo nu en dan ‘maan’ noemde de reden is dat ik het daar erg fijn vond. Vrouwen (en mannen met lang haar) zullen echter ook ervaren hebben dat er behoorlijk wat seksuele intimidatie in deze contreien voorkomt (hierover meer in mijn reisverhaal over Marsa Matroeh).

Wonder boven wonder merkte ik tijdens mijn laatste bezoek echter dat ik veel minder werd lastiggevallen dan voorheen. Hoe kwam dat? vroeg ik mij natuurlijk af. Was de jeugdige lieflijkheid die mijn tweeëntwintig- en drieëntwintigjarige ik klaarblijkelijk bezat tijdens de coronacrisis verwelkt tot het afgematte gelaat van een oude vrijster? Dat kan het niet zijn: ook oude vrijsters worden hier immers lastiggevallen, evenals vrouwen in nikab, van wie je toch echt helemaal niets ziet. Nee, ik vermoed dat het lag aan het feit dat ik tijdens mijn laatste bezoek behoorlijk goed bekend was in Caïro. Ik ging zelfverzekerd over straat en kleedde me precies zoals thuis. Maar voordat we beginnen met hoe ik het onmogelijke voor elkaar heb gekregen, wil ik twee extreem controversiële kanttekeningen maken.

1 Wat is seksuele intimidatie?

Als vurige studente rekende ik iedere Egyptenaar die zelfs maar een blik in mijn richting wierp tot viespeuk, ook de vrouwen. Ik bereidde me dagelijks driftig voor op het geroep, getoeter en gesis dat me zou welgevallen vanaf het moment dat ik mijn in witte Converse gehulde voeten buiten de deur van mijn appartementje in Agouza zette. Tegenwoordig, als rijpe jongedame van vijfentwintig, ben ik van mening dat als we iedereen die ons op straat aanspreekt onder de noemer ‘viespeuk’ scharen, we de term ‘seksuele intimidatie’ verzwakken. Er is namelijk een verschil tussen ongewenste aandacht en daadwerkelijke intimidatie, hoewel beide natuurlijk behoorlijk irritant kunnen zijn.

Dit verschil is makkelijker te onderscheiden als je verstaat wat mensen zeggen, iets wat ik mettertijd steeds beter begon te doen. Soms hoorde ik mensen nieuwsgierig over me praten: ‘Éh il-halawa di?’ (‘Wat is dat voor schoonheid?’) of ‘Hiyya amar awi, masjallah’ (‘Zij is echt een maan, masjallah’). Ik heb daar persoonlijk niet extreem veel problemen mee. Ook toen wat Nubische meisjes op Elephantine aan mijn haar gingen zitten en vroegen waarom het geel was en of dat echt was, beschouwde ik dat niet per se als grensoverschrijdend disrespect. Helaas hoorde ik stoere, coole jongens soms ook minder vriendelijke dingen zeggen: ‘’ayza gins?’ (‘Wil je seks?’) of het nog minder subtiele ‘’ayiz aniek! mitén giné?’ (‘Ik wil neuken! Tweehonderd pond?’).

In Egypte zijn de meestvoorkomende voorbeelden:
– Staren, het liefst in groepjes en met een blik op het gelaat die in het midden valt tussen verbazing en opgetogenheid;
– Iets naroepen op een toon waaraan je merkt dat het voor jou bedoeld is;
– Een suggestief gebaar, bijvoorbeeld een opgestoken wijs- en middelvinger met een wiebelende tong ertussen;
– Langsrijden op een brommer of scooter, soms met een vriend of zelfs hun vriendin, verloofde of vrouw schaterlachend achterop, en dan heel dicht langs je rijden en één of meer van bovenstaande doen.
– De klassieker, de goeie ouwe hand-op-je-kont. En als je pech hebt: gretige vingers die naar ‘voren’ graaien.

Onthoud wel dat Egyptenaren enthousiast, gepassioneerd en soms enigszins heethoofdig kunnen zijn. Het is dan ook heel goed mogelijk dat wat voor jou als een reeks vreselijke beledigingen aan jouw adres klinkt, in werkelijkheid gezellig gekeuvel is tussen wat oude vrienden die jou niet eens hebben opgemerkt.

2 Voorkomen?

Ik vind dat wij als vrouwen zelfbeschikking hebben. Dat betekent dat we de verantwoordelijkheid hebben te anticiperen op de mogelijke gevolgen van onze daden. Het betekent ook dat je voorbereidingen kunt treffen om de kans te verkleinen dat je lastig gevallen wordt. Ik bedoel hier niet mee dat het jouw schuld is als je aangerand wordt in een donker steegje of dat je het verdiend nagefloten te worden als je in een kort rokje over straat gaat, maar wel dat je logischerwijs kunt redeneren dat actie A tot gevolg B leidt, zeker in een conservatief moslimland.

Als je dat niet eerlijk vindt, vraag ik je op het volgende te reflecteren:
– Loop jij ’s avonds vaak met grote stapels contanten, diamanten oorbellen en een dure smartphone demonstratief in het zicht door achterstandsbuurten?
– Sluit jij je deuren en ramen altijd goed af voordat je je huis of auto verlaat
– Gebruik jij voorbehoedsmiddelen als je na een avond uit met een vreemde in het bed belandt?

Een paar uur na de 'massage' werd de kaartjesverkoper van een tempel vlakbij het Nubische dorp opeens wel erg vriendelijk. Zie je in mijn verschrikte ogen en liters zweet (het was 44 graden) hoezeer ik me op mijn gemak voelde bij zijn opdoemende schaduw rechts van me?
Een paar uur na de ‘massage’ werd de kaartjesverkoper van een tempel vlakbij het Nubische dorp opeens wel erg vriendelijk. Zie je in mijn verschrikte ogen en liters zweet (het was 44 graden) hoezeer ik me op mijn gemak voelde bij zijn opdoemende schaduw rechts van me?

In al deze gevallen accepteren we dat er bepaalde dingen zijn die ons kunnen overkomen als we nalatig zijn met de veiligheidsmaatregelen die redelijkerwijs van ons verwacht kunnen worden. Die verantwoordelijkheid komt niet te vervallen als we in een land zijn – zeker conservatiever territorium – waar de dingen anders gaan. En natuurlijk is dat niet eerlijk: zouden we het liefst niet alles doen wat we wilden zonder enige consequentie? Het is inderdaad rot dat je de kans loopt beroofd, ziek of ongewenst zwanger te worden als je bovenstaande veiligheidsmaatregelen niet opvolgt, maar dat betekent niet dat het niet zo is.

Als je deze blogpost nog niet hebt weggeklikt om mijn ‘toxische, geïnternaliseerde misogynie’, kun je hieronder mijn tips lezen om seksuele intimidatie in moslimlanden, maar vooral Egypte, tot het minimum te beperken. Dit met het oog op voorkomen boven achteraf oplossen.

Kleding

Draag de kleding die je in je thuisland in de herfst of lente zou dragen, ook als je Egypte ’s zomers bezoekt. Niet alleen zul je je in vertrouwde outfits het meest op je gemak voelen, maar je zult er ook nog eens het zelfverzekerdst in overkomen. Als je een matige kledingsmaak hebt, denk dan simpel: een spijkerbroek, een bloesje zonder decolleté, Converse gympen en een trenchcoat of lang vest; een jurk met korte of driekwart mouwen, Birkenstocks en een vestje; of een dunne coltrui met een rokje, een panty en lage leren laarsjes, met een trenchcoat voor als je je op straat begeeft.

Veel Westerlingen denken dat de strakheidsfactor van kleding het probleem is, maar dat klopt niet helemaal. Als je op straat naar Egyptische vrouwen kijkt, zie je immers wel meer strakke spijkerbroeken. Ook blootheid is niet per definitie een probleem: tegenwoordig laten zelfs de gehoofddoekten – het gros van de Egyptische moslimvrouwen – wat kuit en arm zien. Je ziet echter zelden een Egyptische met een onbedekt achterwerk (niet naakt, maar als in: er hangt altijd een wijde broek, jurk jas, trenchcoat of vestje overheen). Volg hierin hun voorbeeld, zou ik zeggen.

Gedrag

Dit is volgens mij de voornaamste reden dat het fout gaat tussen Westerse vrouwen en Egyptische mannen. Ik zie vrouwelijke backpackers dingen doen die een Egyptische vrouw nooit of te nimmer zou doen. Ze noemen vreemde mannen lustig ‘habibi’ en schromen niet hen speels aan te stoten, te omhelzen of bij de arm te grijpen. Ook – en hier ben ik zelf meermaals schuldig aan geweest – treden ze in extreem detail over hun persoonlijk leven tegen wildvreemde taxichauffeurs (in wiens auto ze zomaar voorin zijn gaan zitten), wat in Egypte zo ongeveer gelijk staat aan je benen spreiden (grapje, maar ook weer niet ècht). Doe dit dus niet zomaar.

Die toeristische air

Seksuele intimidatie en lastigvallen richt zich vaak op opvallende vrouwen. Westers schoon, vaak langer en blonder dan de Egyptische dame, valt dan ook erg op. Je wordt echter een twijfelgeval als je op straat strak voor je uitkijkt, niet reageert op mensen die je (onbeleefd) aanklampen op straat en overkomt alsof je weet waar je mee bezig bent. Het helpt hierbij als je je heuptasje, cultuurgevoelige gewaden en halfslachtig omgeslagen sjaal thuislaat. Mik erop uit te stralen dat je of in Egypte werkt of half-Egyptisch bent.

Na een tijdje in Egypte te hebben gewoond, voelde ik me er al wat meer op mijn gemak. De sjaal hangt overigens alleen over mijn hoofd voor de esthetische ervaring (mijn vrienden waanden zich destijds extreem artistiek).
Na een tijdje in Egypte te hebben gewoond, voelde ik me er al wat meer op mijn gemak. De sjaal hangt overigens alleen over mijn hoofd voor de esthetische ervaring (mijn vrienden waanden zich destijds extreem artistiek).

Herken het voorstadium

Het is uiterst belangrijk te herkennen wanneer je getest wordt. Iedereen kent de vooroordelen over Westerse vrouwen, namelijk dat ze met jan en alleman het bed delen voor een knipoog en een kus. Iedere hand op mijn knie bleek achteraf het resultaat van een reeks tests waarvoor ik gezakt was. En met ‘gezakt’ bedoel ik: er werd iets ongepasts tegen me gezegd en ik reageerde er niet boos op en heb het daarmee dus getolereerd. Enkele voorbeelden die ik heb gehoord:
– Taxichauffeur, kleverig: ‘Wat doe jij als je wilt ontspannen? Ik ga altijd lekker douchen en me inzepen…’;
– Een andere taxichauffeur, kreunend: ‘Hmm, ja, Egyptenaren denken altijd aan seks…’;
– Weer een andere taxichauffeur, lachend: ‘Het Geloof zegt dat een tweede vrouw alleen mag als je haar en je eerste vrouw exact hetzelfde kunt geven. Honderd giné voor jou, honderd voor de andere. Seks met jou, seks met de andere.’

Dit kan natuurlijk alleen als je een woordje Arabisch spreekt of als je taxichauffeur het in het Engels probeert. Je hoeft niet (gelijk) te gaan schreeuwen als hij zoiets tegen je zegt; een boze blik en afwerend ‘stop’ zeggen is meestal voldoende. Deze opmerkingen zijn mogelijk het resultaat van een gesprek dat je eerder met hem voerde, waarin je tot in detail hebt verteld over het feit dat je als jonge vrouw alleen reist, je een vriend hebt waarmee je niet verloofd bent en geen toestemming van je vader nodig hebt om op reis te gaan, wat voor de doorsnee Egyptenaar al reden geeft tot het optrekken van fronsende wenkbrauwen richting jouw morele integriteit. Zodra ik een van bovenstaande uitspraken herkende (overigens in slechts 5% van de taxiritten) reageerde ik meteen met de opmerking dat ik bezig was me tot de islam te bekeren en verloofd was met een Egyptenaar, waarmee ik iets in zijn achting steeg.

W.Z.E.E.M.D. (Wat Zou Een Egyptisch Meisje Doen?)

Ik weet het, lezer: het is irritant dat we deze stappen moeten zetten, maar het leven is niet eerlijk. En als dit voorwaarden zijn waardoor je als prettig kan reizen, dan hebben we dat te accepteren. Ik raad je daarom aan in Egypte (en eerlijk gezegd alle landen met een cultuur die sterk verschilt van de jouwe) de volgende vraag in je achterhoofd te houden: ‘Zou een Egyptisch meisje doen wat ik nu doe?’ Want een ‘net’ Egyptisch meisje, zeker uit het sociale milieu van iemand die jou naroept op straat, negeert vreemde mannen, en als ze in haar eentje in een taxi moet stappen (achterin!) doet ze beleefd maar kortaf, en zeker niet zonder meer vriendschappelijk.

Dus: je draagt conservatieve kleding, doet niet te familiair en aanrakerig met vreemde mannen en onderneemt meteen actie als er iets ongepasts tegen je wordt gezegd. Je loopt zelfverzekerd over straat en reageert niet op mensen die je aanspreken in toeristische gebieden. Zoals ik in het reisverhaal (LINK) van Marsa Matroeh vertel, zijn er twee denkstromingen betreffende de respons op seksuele intimidatie: negeren of reageren. Negeren is vooral een optie als iemand je op straat wat toeschreeuwt, en in 63% van de gevallen is dat ‘Hello lady!’ of ‘Welcome to Egybt!’ (het Arabisch kent geen ‘p’). Als er echter ècht iets naars wordt gezegd, kun je een voorbeeld stellen door te beginnen met:
– Vloeken (buitengewoon schrikbarend, want vrouwen vloeken niet): ‘ya ibn kalb!’ (‘Hondenjong!’) of ‘ya ibn sjarmoeta!’ (‘Hoerenjong!’)
– Morele beschuldigingen over zijn gebrek aan navolging van Het Geloof (buitengewoon effectief, vooral van een buitenlander en al helemaal als iedereen eromheen het hoort): ’haram ‘alék! inta misj moeslim?!’ (‘Haram op jou! Ben je geen moslim?!’)
– Sarcastische implicaties dat zijn familie bij de opvoeding haar werk niet goed heeft gedaan (buitengewoon beledigend): ‘challiek moe’àddab’ (‘Blijf beleefd!’).

Combinaties van bovenstaande zijn natuurlijk heel goed mogelijk. Let wel op dat als je besluit de discussie/ruzie aan te gaan in het Engels, je niet te moeilijke zinsconstructies maakt. Het Engels van Egyptenaren is over het algemeen niet denderend, dus korte, scherpe en bovenal bekende leuzen (‘asshole!’) maken het meeste indruk.

De grootste kans op nare situaties heb je echter in een taxi. Zorg daarom dat je als vrouw alleen liever een Uber of Kareem neemt en geen taxi aanhoudt op straat. Via taxidiensten heb je het telefoonnummer van je chauffeur en ben je dus beter beschermd. Ook kun je hem een slechte beoordeling geven als hij ongepaste dingen zegt, wat voor hem de drempel eveneens verhoogt. Mocht je je noodgedwongen toch in een normale taxi bevinden en heb je pech? Afhankelijk van hoe erg het is, wordt boos. Als je gezegend wordt met een hand op je dij of erger, eis dan dat hij je eruit laat omdat je anders naar de politie gaat. Het verkeer staat negen van de tien keer muurvast en Egyptische steden zijn ontzettend groot, dus de kans dat de taxichauffeur met een onwillige jou op de achterbank de horizon tegemoet gaat, is zeer gering. Ben je op het platteland of in een dorp? Zorg dat je alleen in een taxi stapt als deze gebeld wordt door de ho(s)telmensen. Als zelfs dàt geen optie is, gebruik dan je gezond verstand en analyseer potentiële chauffeurs streng. Je onderbuik laat je vaak al van tevoren weten of iemand te vertrouwen is. Luister daarnaar. 

Voor de afwisseling een leuk fotootje van een auto met hond.
Voor de afwisseling een leuk fotootje van een auto met hond.

Ik wil deze blogpost graag positief eindigen maar ik weet niet goed hoe. Ik wil best zeggen dat het wel meevalt met die seksuele intimidatie in Egypte, maar het is me net wat te vaak overkomen om het lacherig weg te wuiven als niche-gevallen. Onthoud wel dat bovenstaande niet betekent dat reizen in Egypte niet leuk is; je moet simpelweg rekening houden met het feit dat je met een conservatieve cultuur te maken hebt waar veel gedragingen die voor jou als Westerse dame doodnormaal zijn, als flirten kunnen worden opgevat. Als je dat in je achterhoofd houdt, komt het allemaal wel goed.

Plezier!

Sardonische Simsar – Hoe een appartement regelen in Egypte

, , , , 0

Downtown Cairo Egypte

 

Caïro: een stad waar in een appartement wonen zo normaal is dat het lokale Arabische dialect ‘ergens naartoe gaan’ uitdrukt als ‘naar beneden gaan’. Daarbij wordt woningbouw gesubsidieerd door de Egyptische regering, dus er is beslist geen woningtekort; er staan zelfs lege panden te verstoffen aan de rand van de stad, en als je de woestijn ingaat kom je af en toe een spookstad van rode bakstenen tegen. Dus of je er nou student wordt, als expat tijdelijk naar Egypte moet verhuizen of een backpacker bent die zo van Caïro gecharmeerd is dat hij er langer wil blijven, lees deze blogpost goed als je weten wilt hoe je dat huren van een appartement in Egypte precies moet aanpakken. 

Allereerst, om de sfeer te proeven beginnen we met een fragment uit een reisverhaal dat ik onlangs online zette. Hierin beschrijf ik de beproevingen die ik moest doorstaan in mijn eerste zoektocht naar een appartement toen ik een halfjaar in Caïro ging studeren.

‘De ingewikkelde procedure begon met een makelaar die ons en een zestal anderen meenam in zijn personenautootje. Hij onderbrak de werkzaamheden regelmatig om op overslaande toon te telefoneren met potentiële klanten of een schelle vrouwenstem die wij vermoedden als zijnde zijn echtgenote. De bezichtigingen zouden dan ook vele malen langer duren dan noodzakelijk. Toen we eenmaal vier appartementen in hetzelfde gebouw bezichtigd hadden in acht uur, was het tijd om een keuze te maken en het contract te tekenen. De borg en huur moesten in contanten worden uitgeteld, wat voor drugskartel-achtige taferelen zorgde: de stapels grootbiljetten, door ons meegebracht in een weekendtas en feestelijk uitgestald op tafel, werden genietend nageteld door Ahmed, de volslanke huisbaas, net zo lang totdat hij een telfout maakte en wij het verschil moesten bijbetalen. Tijdens het tekenen van het contract werd ik ook nog eens ernstig afgeleid door het luide gekakel van de kippen die Ahmed in een grote houten bak in zijn kantoor annex slaapkamer hield. Eventuele reparaties, gebroken ruiten en gaslekken zouden op goed vertrouwen morgen gebeuren, insjallah (wat betekende dat we er nog lang op konden wachten).’

Hoewel je het misschien lastig vindt te zien waar de bank begint en ik eindig, kun je alsnog doen alsof mijn 23-jarige ik met Anne Frank-haar je dit tekstfragment voorleest vanuit haar appartement in Agouza, een wijk in Caïro.
Hoewel je het misschien lastig vindt te zien waar de bank begint en ik eindig, kun je alsnog doen alsof mijn 23-jarige ik met Anne Frank-haar je dit tekstfragment voorleest vanuit haar appartement in Agouza, een wijk in Caïro.

Dan nu een snelcursus Egyptisch-Arabisch voor de woorden waarvan het handig is dat je ze herkent. De klemtoon ligt op het accent, maar let op het verschil in uitspraak tussen een ‘accent aigu’ en een ‘accent grave’.

simsàr, samàsra – makelaar, makelaars
‘imàra – flat
sjà’’a – appartement
óda, oewad – kamer, kamers
takjief – airconditioner
sjibbèk, sjababiek – raam, ramen
màtbach* – keuken
hammèm – badkamer
bawwèb – deurman
sjaghèla** – werkster
da misj sjaghèl** – dat doet het niet/werkt niet (wijs hier iets bij aan)
*De ‘ch’-klank is gelijk aan de Nederlandse ‘g’.
**De ‘gh’-klank is gelijk aan de Franse ‘r’ in het woord ‘roi’.

Wat betreft het zoeken zelf zijn er twee manieren: de Buitenlandse Manier en de Egyptische Manier. Met mijn hulp zul je beide opgaven glansrijk doorstaan. Volg daarom het volgende stappenplan!

Stap 1: Doe het voorwerk (locatie en makelaar)

Besluit waar je wilt wonen. Als Westerling in Egypte ben je per definitie rijk, dus je hebt hierin vrije keus. Nu wil je ook weer niet per se in iedere wijk wonen, dus vraag even rond. Zoals de vrouw die ik in een Caireense metro ontmoette destijds vertelde, bestaat Caïro uit een reeks rijkere en armere wijken. Iedere dure wijk gevolgd wordt door een arme wijk, waar de mensen wonen die de rijken het leven gemakkelijk maken. Met het oog op een authentieke ervaring denk je dan misschien dat het ontzettend leuk is om tussen de armen te gaan wonen; ik kan je echter verzekeren dat je het daar nog zeer zwaar gaat krijgen (geluidsoverlast, seksuele intimidatie, enzovoort).

Als je een beginner bent, raad ik je daarom een middenklassewijk aan, zoals:
– Agouza (Arabisch: il-‘agoeza);
– Mohandeseen (il-moehandissien); 
– Dokki (id-dò’’i); of
– Downtown (woest il-bàlad)

De wijk 'Downtown' heeft ook wel wat!
De wijk ‘Downtown’ heeft ook wel wat!

Als je een expat bent of met je gezin verhuist en op zoek bent naar iets luxueuzers, kies dan voor:
– Zamalek (iz-zamàlik);
– Garden City;
– Heliopolis (masr ig-gadída); of 
– Maadi (il-ma’ádi).

Vervolgens moet je in contact komen met een simsar. Doe dit ter plaatse, niet van tevoren op internationale websites, want dat is niet hoe Egyptenaren te werk gaan. Je instituut, universiteit of werkgever heeft vast wel wat telefoonnummers met betrouwbare (!) samasra. De simsar zal naar Egyptische maatstaven prima aan je verdienen, dus schroom niet je de hele dag door hem te laten rondrijden. Besef eveneens dat hij je naar reeds gemeubileerde appartementen zal brengen die speciaal voor buitenlanders zijn gereserveerd. Waarom? Zodat de huisbaas vijfmaal de Egyptische prijs kan vragen en jij alsnog denkt dat het ‘eigenlijk best een goede prijs is’.

Stap 2: Inspectie van het appartement

In Egypte heeft men er een handje van dingen mooier te maken dan ze zijn. Men plakt pleisters op problemen die eigenlijk bij de wortel aangepakt moeten worden. Je hebt dan ook grote kans dat je in een vreselijk leuk en op z’n Oriëntaals aangekleed appartementje arriveert en dat je gelijk je hart verliest, om er een week later achter te komen dat niets het doet. Zorg daarom dat je onderstaande dingen inspecteert. Of laat de simsar dit voordoen en laat je vermaken door het feit dat hij bij het aanzetten van ieder apparaat ‘bismillah’ (‘in naam van God’) mompelt. Dus:

1 De waterdruk van alle kranen en de boiler voor warm water.
2 Alle lichten. 
3 Alle stopcontacten (doen het vrijwel nooit allemaal, dus mik op 75%).
4 Alle gaspitten (controleer ook of je gas ruikt als je het appartement binnenkomt).
5 De televisie (maak een filmpje van hoe de huisbaas de televisie aandoet, want Egyptische televisies kunnen soms moeilijk doen en doen het soms opeens een paar dagen niet).
6 De wasmachine (maak een filmpje van hoe de huisbaas of werkster het apparaat aanzet).
7 De meter- en waterstand (maak hier foto’s van; je betaalt hier namelijk pas achteraf voor).
8 Of alle ramen heel zijn en goed sluiten (stof, zand en uitlaatgassen kunnen door afgebroken hoekjes en gaatjes naar binnen waaien).
9 Of er zich vlakbij je raam een moskee bevindt (hier iedere nacht van wakker worden is ook maar zo lang leuk).
10 *De airconditioner (vanaf de lente, als het zandstormseizoen begint, wordt het in Caïro soms kokend heet; ikzelf deed de airco echter nooit aan omdat ik overdag van huis was en het ’s nachts genoeg afkoelde om te kunnen slapen).

Als er iets van deze lijst ontbreekt, wat geheid het geval is, raak dan niet in paniek en vraag of het gerepareerd kan worden. Hier zul je dagelijks om moeten smeken bij de huisbaas totdat hij het regelt, want anders zal hij het zo lang mogelijk uitstellen en pas bij je vertrek uitroepen: ‘En ik wilde nèt je airconditioner laten repareren!’ Maak echter foto’s van ALLES, zodat jou nooit ten onrechte verweten kan worden dat je iets hebt stukgemaakt. Ga er voor je eigen bestwil van uit dat hij op z’n minst zal proberen je iets te flikken, gewoon omdat je een buitenlander en dus automatisch rijk bent.

Neem uitgebreid (als in: minstens een uur) de tijd voor het tekenen van het huurcontract. Drink thee en ga met iedereen vriendelijk in gesprek, ook de mensen die om onduidelijke redenen in het kantoor van de huisbaas rondhangen. Je contacten zijn alles in Egypte, en je krijgt meer gedaan als je met alle aanwezigen op z’n minst op ‘as-salamoe ‘alekoem’-niveau bent. Stel de volgende vragen aan de huisbaas:
– Hoe gaat het met u en uw familie? God zegene jullie allemaal.
– Wat is de huurprijs en wanneer moeten we het gas/water/licht betalen? Zijn er aanvullende kosten die over een maand of twee opeens betaald moeten worden? Zorg dat dit zwart op wit staat bij het tekenen van het huurcontract.
– Ben ik verplicht de flatschoonmaakster in te huren? In mijn geval verzon mijn huisbaas dat dit in het contract stond, wat beslist niet het geval was (ik heb het gecontroleerd), maar uiteindelijk moesten mijn huisgenote en ik er toch aan geloven. Natuurlijk is een schoonmaakster een prettige luxe, aangezien het in Egypte waarschijnlijk slechts tussen de honderd en tweehonderd pond (5,- tot 10,- euro) zal kosten, hoewel zij van dat bedrag minstens de helft zal moeten afdragen aan de huisbaas.

De simsar wil hier waarschijnlijk met alle geweld tolken. Als je een woordje Arabisch spreekt, let dan op of hij wel goed vertaalt wat je zegt. Het zou je verbazen wat er soms bij verzonnen wordt. Onthoud ook dat je de simsar een bedrag moet betalen, waarschijnlijk tussen de 500,- en 1000,- pond (tussen de vijfentwintig en vijftig euro).

Je zult hoogstwaarschijnlijk borg moeten betalen en natuurlijk de eerste maand huur. Dit moet altijd in contanten. Aangezien je bij de meeste geldautomaten slechts 2000,- pond (+/- 110,- euro) per keer kunt pinnen en bij iedere transactie tussen de vijf en tien euro transactiekosten moet betalen, en jij waarschijnlijk eerder acht- of tienduizend pond (kraak je hersens maar even) nodig hebt, kun je het beste al van tevoren langs een Saoedische of Emiratenbank op Zamalek gaan; daar kun je vaak grote bedragen in één keer opnemen.

Als je in Alexandrië verblijft kun je ook iets fiksen in de wat heftigere (maar wel kleurrijke!) wijk 'al-Mazar'.
Als je in Alexandrië verblijft kun je ook iets fiksen in de wat heftigere (maar wel kleurrijke!) wijk ‘al-Mazar’.

Stap 3: Als je er woont

Gefeliciteerd, je hebt je eerste appartement gevonden in het knotsgekke Caïro! Maak kennis met de buren: ga in op de uitnodiging van de buurvrouw om te komen eten en accepteer dankbaar de fles whiskey van de Saoedische bovenbuurman die iets onduidelijks in Egypte doet. 

Onthoud wel dat je volgens de lokale etiquette niet zomaar gasten van het andere geslacht mag ontvangen, zeker niet als je als vrijgezel alleen woont (wat voor de doorsnee Egyptenaar al genoeg reden is om aan jouw morele integriteit te twijfelen). Er is dus een kans – bij ons zeiden ze er nooit wat van, maar vrienden van me kregen het voortdurend aan de stok met hun huisbaas – dat de deurman er iets van zegt. Ik raad je aan om òf te zeggen dat de man in kwestie je broer is (maar dit werkt na vriend vier ook niet meer) òf je Rijke Westerling-autoriteit te gemisbruiken, hem vriendelijk te bedanken en zelfverzekerd door te stappen met je vriend of vriendin in je kielzog. De huisbaas gaat je er echt niet uitgooien; het geluid van flapperende biljetten overstemt hoogstwaarschijnlijk de stem van het Goddelijk Moraal in zijn achterhoofd. Het belangrijkste is om hier niet over in discussie te gaan; het is jouw appartement en daar mag je iedereen uitnodigen die je wilt.

Egyptische appartementencomplexen hebben altijd een bawwèb, een deurman. Deze woont met zijn vrouw en zes kinderen in een schimmig hokje onder de trap. Egyptenaren sommeren hem soms om sigaretten te halen of een ander klusje te doen, waarvoor ze hem vervolgens wat geld geven. Nu durfden wij Nederlandse studenten dat destijds natuurlijk niet te doen, maar weet dat je hem altijd om hulp kunt vragen als je in de nesten zit, ook als het al laat is. Geef hem echter niet de schuld als het water/gas/licht het niet doet, want dat is waarschijnlijk te wijten aan Egypte of onwil van de huisbaas.

Toch ga ik nu iets vreselijks van je vragen: behandel het personeel beleefd maar niet te vriendschappelijk, in ieder geval totdat je hebt geobserveerd hoe de andere bewoners van het gebouw met hen omgaan. Egypte heeft een duidelijke klassenmaatschappij, en als Rijke Westerling behoor je tot de bovenklasse, of je dat nou wilt of niet. Afgezien van de huisbaas, behoort het personeel echter tot de onderklasse. De kans bestaat dat je als twintigjarige backpacker de kromgebogen sjaghèla streng moet toespreken omdat ze water in de stekkerdoos heeft gegoten of de bawwèb moet terugroepen omdat een brandende lucifer bij het gaslek houden de gaslucht niet daadwerkelijk heeft doen verdwijnen. Als je te familiair doet – zéker als je Arabisch spreekt en iedere vreemde met het über beleefde ‘hadritak’ of ‘siyadtak’ aanspreekt – loop je het risico dat men (onbewust?) misbruik gaat maken van je vriendelijkheid, bijvoorbeeld door halfslachtig schoon te maken maar wel de volle mep te willen ontvangen of niet te reageren op je dringende hulpverzoeken als de boilervlam weer eens is uitgedoofd.

Stap 4: Als je er weggaat

Houd de foto’s die je op dag 1 hebt gemaakt bij de hand, zowel van de meters als het appartement zelf. Als je een snert-huisbaas hebt, loop je het risico dat hij gaat proberen jou de schuld te geven van de voorwerpen die kapot zijn gegaan (wat in Egypte onvermijdelijk is; alles wat nieuw is valt er binnen een paar maanden op een of andere manier uit elkaar). Laat de berekening van de de gas/water/licht-kosten voor je op papier uittekenen – dit vooral om te laten zien dat je er bovenop zit en hij dus echt niets hoeft te proberen – en betaal deze dan ongeacht of de berekening ergens op slaat of niet (want wat wil je anders doen?). Wrokkige vrienden van me stalen als wraak het douchegordijn, dus dat is altijd een optie als de huisbaas vervelend doet. Het is overigens vriendelijk om de bawwèb en de sjaghèla een extraatje te geven.

Als je je het begin van deze blogpost nog kunt herinneren, weet je dat een andere optie de Egyptische Manier is. Die raad ik je eigenlijk meer aan dan bovenstaande. In Egypte gaat maar weinig ècht volgens de regels, dus denk niet dat je via bovenstaande werkwijze beter beschermd bent tegen afzetters of een betere positie hebt. De beste bescherming daartegen is juist door mondjesmaat aan contacten te komen via Egyptenaren zelf. Misschien ken je wel een Egyptische buurman of collega of medestudent of snackbarmedewerker die weer iemand kent, wiens oudoom je met een verre neef in contact kan brengen. Als je een backpacker bent, een van de jongens achter de balie heeft vast wel een vriend die iets kan regelen. Er zit geen limiet aan dit keten van verbintenis! En dat is niet raar, want zo doen Egyptenaren het zelf ook. Volg vervolgens bovenstaand stappenplan, maar dan zonder de stukken over de makelaar. En geef je tussenpersoon een ‘bedankje’, want hij heeft je hoogstwaarschijnlijk veel geld bespaard.

Hopelijk schrikt bovenstaande je niet te veel af. Ikzelf heb een geweldige tijd gehad in Caïro. Wel heb ik er veel beginnersfouten gemaakt waarop ik veel geld had kunnen besparen. Daarbij wil ik dat je je realiseert wat er mis kan gaan, zodat je niet voor verrassingen komt te staan of stomverbaasd bent dat er geen wooncorporatie met een behulpzame klantenservice bestaat.

Herinner je je die foto van mij bovenaan deze blogpost nog? Als ik me omdraaide en uit het raam keek, was dit wat ik zag.
Herinner je je die foto van mij bovenaan deze blogpost nog? Als ik me omdraaide en uit het raam keek, was dit wat ik zag.

Oriëntaals Oreren – Wat wordt er nou eigenlijk geroepen in de islamitische gebedsomroep?

, , , 0

De zonsondergangsgebedsomroep bij de Piramides van Giza.

Als je een keer een moslimland hebt bezocht – of Amsterdam-West op vrijdag rond het middaguur – is het je ongetwijfeld opgevallen dat de minaretten van iedere moskee om de haverklap beginnen te zingen. Voor ons Nederlanders, enkel gewend aan kerkelijk gebeier en het carillon, klinkt zo’n omroep mystiek en mysterieus en doet het denken aan stuivend woestijnzand, machtige dadelpalmen en wapperende hoofddoeken. (En helaas ook terroristische aanslagen, want het is hier natuurlijk niet extreem gebruikelijk om zomaar ‘Allahoe akbar!’ te gillen op straat.) Maar als je, zoals ik, tot hen behoort die dit geluid in de context van daar best kunnen waarderen, heb je je misschien wel eens afgevraagd wat er nou eigenlijk wordt geroepen in de gebedsomroep, en wie het eigenlijk doet.

De omroeper is een muezzin (of correcter getranscribeerd vanuit het Arabisch: moeadhin, grofweg uitgesproken als ‘moe-èzzin’). Deze (altijd) man is niet hetzelfde als de imam, de spirituele leider van een moskee die de gelovigen voorgaat in het gebed, de salaat; de muezzin is juist degene die de geloven oproept tot dat gebed. Dat doet hij via de gebedsomroep, de adhan (grofweg uitgesproken als ‘azàn’), en hij zingt niet, hij reciteert, wat betekent dat hij iets ritmisch en melodieus opleest. Dit doet hij vijfmaal per dag, hoewel de precieze tijden waarop dit gebeurt verschillen. De dagen worden immers langer van 21 december tot 21 juni, om vervolgens tot 21 december juist weer korter te worden, wat maakt dat de specifieke tijden dagelijks met een paar minuten verschuiven.

De vijf gebeden zijn:
– Fadjr (zonsopgang)
– Dhuhr (iets nadat de zon op zijn hoogst staat)
– Asr (namiddag)
– Maghrib (zonsondergang)
– Isja (’s avonds laat)

In moslimlanden klinkt deze gebedsomroep vijf keer per dag vanuit de minaretten. Een uitzondering hierop is verrassend genoeg Iran, wat niet alleen een moslimmeerderheidsland is maar door haar overheid ook nog eens daadwerkelijk een islamitisch land is. De gebedsomroep klinkt daar een stuk minder luid en alleen overdag; ’s nachts is het verboden want dan beschouwt men het als geluidsoverlast. Grappig is dat de omroep door mensen in het Midden-Oosten gebruikt wordt om afspraken te plannen. Waar jouw moeder vroeger zei: ‘Je moet naar huis komen als de lantaarnpalen aangaan, anders mag je de rest van de week niet meer buiten spelen,’ kan een Egyptische moeder bijvoorbeeld zeggen: ‘Ik wil dat je na de maghrib thuis bent, habibi, anders zwaait er wat.’

De minaretten van een moskeetje in de Stad der Doden in Caïro, Egypte.
De minaretten van een moskeetje in de Stad der Doden in Caïro, Egypte.

Vroeger werd de gebedsomroep op stemkracht vanuit de minaret door de omgeving verspreid. Tegenwoordig krijgt de muezzin echter hulp van een microfoon en luidspreker, misschien omdat er meer omgevingsgeluid is. Ofschoon er niet altijd live gereciteerd wordt, want soms heeft meneer een nare hoest of is hij wellicht door een wilde avond vol zwarte thee en mahraganatmuziek niet tot omroepen in staat. Voor die gevallen liggen er daarom altijd opnames klaar om krakend voor de microfoon te worden afgespeeld, zoals jullie uiteraard allemaal hebben gelezen in mijn reisverslag over Luxor.

Nee, helaas zijn niet alle muezzins even goed; je kunt immers een zeer goed mens en vroom moslim zijn maar alsnog een matige stem hebben. Wel weet ik dat de allerbesten voor de moskeeën in Mekka worden bewaard, waar je over op Youtube talloze voorbeelden van kunt vinden. Houd zo’n filmpje bij de hand als je de vertaling hieronder leest, dan kun je misschien meezingen. Voordat ik begin wil ik alleen nog even zeggen dat de details van de omroep per islamitische stroming kunnen verschillen, maar dat de taal altijd Arabisch blijft, ook in niet-Arabische moslimlanden. Ook is de melodie altijd ongeveer hetzelfde, hoewel individuele muezzins er soms hun eigen draai aan geven met extra vibrato’s of uitroepen. 

Onderstaande is de meestvoorkomende soennitische omroep:

Allahoe akbar! (4x)
Letterlijk: God (Allah met de bepaalde nominatieve naamval ‘oe’) [is] groter/de grootste (akbar).
Vrij vertaald: God is de grootste! 

Asjhadoe an la ilaha illa Allah (2x).
Letterlijk: Ik getuig (asjhadoe) dat (an) niet (la) [is] [een] god (ilaha) behalve (illa) God (Allah).
Vrij vertaald: Ik getuig dat er geen god is dan God.

Asjhadoe anna Moehammadan rasoel Allah (2x).
Letterlijk: Ik getuig (asjhadoe) dat (anna) Mohammed (Moehammad met de onbepaalde accusatieve naamval ‘an’) [is] [de] boodschapper (rasoel) [van] God (Allah).
Vrij vertaald: Ik getuig dat Mohammed de boodschapper van God is.

Hayya ‘ala-s-salaa (2x).
Letterlijk: Haast je (hayya) naar (‘ala) het gebed (al-salaa).
Vrij vertaald: Haast je naar het gebed.

Hayya ‘ala-l-falah (2x).
Letterlijk: Haast je (hayya) naar (‘ala) de heil/de redding/het succes (al-falah).
Vrij vertaald: Haast je naar de heil.

*Alleen bij zonsopgang wordt het volgende toegevoegd:
as-Salatoe chayroen mina-n-nawmi (2x).
Letterlijk: Het gebed (al-salat met de bepaalde nominatieve naamval ‘oe’) [is] goed (chayr met de onbepaalde nominatieve naamval ‘oen’) dan (mina) de slaap (al-nawm met de bepaalde genitieve naamval ‘i’).
Vrij vertaald: Bidden is beter dan slapen.
(Ik beschouw deze toevoeging als bewijs van het uitstekende gevoel voor humor van de vroege moslims. Klaarblijkelijk gebeurde het vaak genoeg dat men weigerde uit bed te komen voor het ochtendgebed dat de moskeeën zich genoodzaakt voelden dit toe te voegen.)

Allahoe akbar! (2x)
Letterlijk: God (Allah met de bepaalde nominatieve naamval ‘oe’) [is] groter/de grootste (akbar).
Vrij vertaald: God is de grootste!

La ilaha illa Allah. (1x)
Letterlijk: Niet (la) [is] [een] god (ilaha) behalve (illa) God (Allah).
Vrij vertaald: Er is geen god dan God.

[Ik heb de woorden die qua betekenis geïmpliceerd worden maar in het Arabisch niet letterlijk voorkomen tussen vierkante haakjes gezet.]

Na de omroep gaan vooral de zeer religieuzen en gepensioneerden naar de moskee om te bidden. De meeste moslims gaan echter alleen op vrijdag naar de moskee, net zoals dat de meeste christenen alleen op zondag naar de kerk gaan, en joden op vrijdag- en zaterdagavond naar de synagoge. In Westerse landen is het leven niet ingesteld op een vijfmaal daagse onderbreking van de werkzaamheden, dus om die reden mag een moslim het gebed ook later inhalen. 

Leer de tekst van de omroep uit je hoofd, zou ik zeggen, zodat je tijdens je volgende trip naar het Midden-Oosten (of Amsterdam-West) met de omroep mee kunt doen!

Een rustig bezocht gebed in een moskee in Alexandrië, Egypte.
Een rustig bezocht gebed in een moskee in Alexandrië, Egypte.

Op Avontuur in een Dictatuur: Dé checklist voor jouw backpackingtrip naar een eng land

, , , 0

Prachtige zonsondergang in Amsterdam, wier glorie mij geschikt leek hier zonder context of uitleg bovenaan te plaatsen.
Prachtige zonsondergang in Amsterdam, wier glorie mij geschikt leek hier zonder context of uitleg bovenaan te plaatsen.

Door de jaren heen heb ik backpackers, inclusief mijzelf, de krankzinnigste fouten zien maken in hun queesten naar het onbekende. Van op de bonnefooi op het vliegtuig stappen naar een land waar je absoluut géén visa on arrival kan krijgen, tot wekenlang zonder geld zitten nadat de bank de rekening van de reiziger in kwestie blokkeerde omdat hij vergeten was zijn bankpas op ‘internationaal’ te zetten en herhaaldelijk geld had proberen op te nemen vanuit een obscure achterstandsbuurt in een derdewereldland. 

De moeder in mij wil jou, de groene enthousiasteling, dan ook beschermen met een uitgebreide, zorgvuldige en bovenal ontzettend veilige afvinklijst; mijn zorgeloze backpackersziel gaat er echter van uit dat als je uit eigen beweging deze blogpost hebt gevonden en in staat bent te reflecteren op het feit dat je op reis soms voorzichtig moet doen, je toch wel een minimale dosis gezond verstand bezit.

Ik zal dus niet helemaal bij het begin beginnen.

Online zijn er trouwens meer dan genoeg nuttige lijsten met voorbereidingstips te vinden, zoals hier, hier of daar. Persoonlijk houd ik me wel altijd verre van websites die moneybelts, rugzakhoezen en ander soort onzin aanraden; daarmee kom je alleen maar als onervaren en dus een doelwit over. Bovendien worden dergelijke tips meestal alleen opgevolgd door extreem voorzichtige en altijd toch enigszins vermoeiende types die ik in het hostel het liefst vermijd.

Ik spitte door mijn camerarol, naarstig op zoek naar iets geschikts voor deze 'checklist', toen ik zag dat ik deze foto ooit op reis had gemaakt!
Ik spitte door mijn camerarol, naarstig op zoek naar iets geschikts voor deze ‘checklist’, toen ik zag dat ik deze foto ooit op reis had gemaakt!

Neen, ik neig ernaar niet al te veel tijd te besteden aan algemeenheden zoals paspoorten, visums en verzekeringen. Waarschijnlijk weet je immers best dat je paspoort tenminste zes maanden geldig moet zijn op de inreisdatum in het land in kwestie. En dat je misschien een visum nodig hebt en dus tijdig het wereldwijde web moet raadplegen over hoe je er het gemakkelijkst een bemachtigd. En dat je altijd een goede reisverzekering moet hebben, maar wel moet controleren of de aanbieder ook het land wat jij gaat bezoeken dekt, zeker als je naar een eng land gaat. Ja, laat ik me in plaats daarvan richten op die tips die ikzelf graag had willen krijgen voordat ik voor het eerst in mijn eentje op een onbekend land stortte. Absorbeer de moeizaam verworven wijsheden uit de Doos van Pandora aan beginnersfouten van mij en andere hostelgangers en vink deze checklist bij voorkeur op z’n minst een maand van tevoren af.

1. Medicijnen: Als je dagelijks medicijnen moet slikken, zorg dan dat je tijdig een gepaste voorraad van het desbetreffende middel klaarlegt. Controleer of het medicijn verboden is in het land dat je gaat bezoeken; sommige pijnstillers maar ook bijvoorbeeld ritalin staat in veel landen op de Opiumlijst. Als je simpelweg veel (toegestane!) medicijnen moet meenemen omdat je lang op reis gaat, neem dan een doktersverklaring in het Engels mee zodat je bewijs kunt aanleveren als eventuele nieuwsgierige douanebeambten je het vuur aan de schenen leggen. Als je medicijn daadwerkelijk verboden is, zorg dan dat je ruim van tevoren onderzoekt welke verklaringen en stempels je nodig hebt. Als je denkt dat het allemaal wel zal loslopen met je dertien doosjes tramadol, ken je Laura Plummer nog?

2. Bank: Zet je bankpas op ‘internationaal’. Dit kan op de website of betaal-app van je bank. Houd hierbij een marge van een week voor èn na aan, liever te breed dan te smal. Je kunt het altijd later aanpassen, maar het laatste wat je wilt is geen geld kunnen pinnen als je spontaan besluit langer te blijven in een afgelegen bergdorp met slecht internet.

3. Contanten: Zorg dat je honderd euro (of het equivalent daarvan in dollars) in contanten bij aankomst in je portemonnee hebt. In moeilijke landen zijn geldautomaten vaak om onduidelijke redenen opeens allemaal defect. De kans bestaat natuurlijk ook dat je ondanks mijn waarschuwing hierboven vergeet je bankpas op ‘internationaal’ te zetten. En wie weet, misschien heb je een redderscomplex en zie je ergens een creperend weeskind op de grond liggen dat precies dat bedrag tekort komt voor zijn schoolgeld. Je weet maar nooit.

4. Telefoon: Als je in je land van bestemming een simkaart wilt kopen zodat je daar kunt internetten op je mobiel, overweeg dan de oude smartphone van je vader daarvoor mee te nemen. Je kunt altijd je hoofdtelefoon met de internethotspot van je ‘reis’-telefoon verbinden, wat sowieso veiliger is dan je voortdurend met onbeveiligde internetbronnen te verbinden. Als je geen extra telefoon hebt, zorg dan dat je je Nederlandse simkaart heel goed bewaart. Daarmee voorkom je een boel drama als je bank opeens een controlebericht naar je Nederlandse nummer besluit te sturen, je dokter je dringend moet bereiken vanwege testuitslagen of je mailaccount geblokkeerd wordt omdat je hebt geprobeerd in te loggen vanuit een internetcafé in een oorlogsgebied en je je telefoonnummer moet bevestigen.

5. Cultuur: Lees je in in de lokale gebruiken en respecteer die. Mijn ervaring is dat backpackers hier op de meeste vlakken feilloos toe in staat zijn, maar dat zij de grens trekken bij verschijnselen die een ongelijke verhouding tussen mannen en vrouwen aantonen. Dit kristalliseert zich bijvoorbeeld in het voortdurend demonstratief afgooien van de verplichte hoofddoek omdat men dat discriminerend vindt, of een drang om met alle geweld in een mannencafé op straat te gaan zitten omdat men het ‘echt niet vindt kunnen’ dat mannen en vrouwen in sommige landen niet zo gelijkwaardig zijn als in hun Westers paradijs. (Hierna wordt uiteraard tegen iedereen – van onwillige backpackers in het hostel tot het gezin dat hen via Couchsurfing zo gastvrij in huis heeft genomen – steen en been geklaagd over de stuitende intimidatie die zij op straat hebben ervaren.) Wees niet zoals deze reizigers. 

Ik in een met zwerfvuil en straathondjes/katjes (?) gevuld zijstraatje in Cairo.
Ik in een met zwerfvuil en straathondjes/katjes (?) gevuld zijstraatje in Cairo.

6. Laat daarom ook je Activisme thuis: Accepteer en anticipeer erop dat je bij je bezoek aan een arm land misstanden zult zien, van uitgemergelde, met vuil besmeurde beenloze zwervers aan de kant van de weg tot niemand die voor dat kromgetrokken vrouwtje in de metro opstaat. De lokale bevolking heeft jouw idealisme niet nodig en raakt misschien zelfs beledigd als je overduidelijk laat zien dat je op ze neerkijkt. Zoals mijn vader altijd zegt: je kunt ook gewoon thuisblijven als het je allemaal niet bevalt. Geef het goede voorbeeld als je ècht iets wilt doen en kijk de mensen om je heen dan beschuldigend aan. Houd echter in je achterhoofd dat je niet op reis gaat om een plek te veranderen, maar om zelf iets te leren. Soms is die les gewoon dat je eigen land toch wat minder vreselijk is dan je altijd had gedacht.

Wel zijn hier drie uitzonderingen op: 1) geweld tegen mensen of dieren die zichzelf niet kunnen verdedigen; 2) als iemand voor je neus een berg plastic op de grond sodemietert; of 3) als iemand je fysiek lastigvalt. In al die gevallen spreek je de daders met verheven stem aan – de taal maakt hierbij niet uit; mensen begrijpen het vaak wel aan je toon – en als het moet, duw je hem (of haar) van je af. Dergelijk gedrag is namelijk overàl onacceptabel.

7. Politiek: Men denkt vaak dat overheden van enge landen door het lint gaan om seks, drugs en rock ‘n roll. En dat is ook zeker zo. Maar vaker is een grotere misdaad het openlijk bekritiseren van die overheid, waaromheen ijverige rechters dan een creatieve aanklacht boetseren. Hoewel je het als buitenlander wel heel bont moet maken, wil je in de problemen komen, raad ik je alsnog aan je klachten over bepaalde regimes tot je makkers in het hostel te beperken en op straat gewoon je mond te houden. Laat eveneens geen mensen ongemakkelijk voelen door ze uit te horen over (hun mening over) die en die leider, over wie je in de Volkskrant hebt gelezen dat hij allerlei vreselijks heeft gedaan. Allereerst gaat iemands politieke kleur je niets aan en daarbij kom je over als een spion of op z’n minst een medewerker van de geheime dienst, en daar zijn mensen in zulke landen vaak als de dood voor. Word daarom eerst met iemand bevriend voordat je je op dergelijk gevoelig terrein begeeft.

8. Taal: Als het land dat je gaat bezoeken een ander getallenschrift kent, leer dan de cijfers 1 tot en met 10 herkennen. Leer ook de onderstaande zinnen in de (hoofd)taal van het land dat je gaat bezoeken. Als je naar een van de 22 Arabische landen gaat, leer ze dan in het dialect van het desbetreffende land en niet in het Modern Standaard-Arabisch; dat is namelijk geen spreektaal en dan klink je als een mafkees. Schrijf ze op en leer ze uit je hoofd. Als in het land veel sprekers van één taal wonen, is er misschien wel een optie op Google Translate om woorden en zinnen hardop te laten uitspreken zodat je het correct kunt leren (ik kijk naar u, o Nederlanders die alle verfijnde Arabische keelklanken reduceren tot een rochelhoest):

– Hallo
– Hoe gaat het?
– Tot ziens
– Waar komt u vandaan? > Ik kom uit Nederland/België/Suriname
– Hoe heet u? > Ik heet …
– Hoeveel kost dat?
– Alstublieft > dankuwel
– Graag gedaan
– Ik wil graag … (voorwerp)
– Hoe kom ik bij …? > Rechts, links, rechtdoor
– Laat me met rust, goorlap/eng mens
– Pardon (als je iemand aanstoot)
– Het spijt me

9. Kleding: Onderzoek wat voor kleding men in het land dat je gaat bezoeken draagt. Aangezien je op mijn blog bent, ga ik ervan uit dat je naar een moslimland gaat. Kleed je daarom zoals je gewoonlijk doet, maar dan iets conservatiever. Westerse toeristen denken vaak ten onrechte dat ze minder opvallen als ze pastelkleurige gewaden dragen, met als voornaamste gevolg dat de ‘primitieve inheemsen’ hen in hun spijkerbroek en smartphone in de hand geamuseerd nawijzen. Als je er eenmaal bent, kun je altijd kijken wat de mensen daar dragen en de lokale kledingindustrie steunen door wat extra kleren te kopen.

Als je naar een moslimland gaat, neem als vrouw dan één sjaal mee voor eventuele moskeeën. Draag deze echter niet op het vliegveld, vooral niet als je hem maar half omslaat en de helft van je exotisch gekleurde blonde lokken eruit laat steken en je armen bloot laat. Denk eveneens niet dat een hoofddoek automatisch verplicht is omdat je in een moslimland bent (de uitzondering hierop is natuurlijk Iran). Je doel moet (ja, moet!) zijn om niet op te vallen, omdat je dan geen doelwit vormt voor oplichters en schuinsmarcheerders. Neem overigens niet al te veel sjaaltjes mee; je kunt ter plaatse vaak veel leukere kopen. 

Qua outfits, denk in de richting van bovenstaande.
Qua outfits, denk in de richting van bovenstaande.

10. Bagage: Kies een bagagestuk dat past bij je reis. Persoonlijk raad ik mensen alleen aan met een rugzak te reizen als ze ècht licht reizen, bijvoorbeeld met een schoolrugzak met daarin twee schone setjes kleren, een microvezelhanddoek en een toilettas. Maar als je twee weken op een plek blijft, is een koffer misschien handiger. Dit is echter voorkeursafhankelijk, dus ik zal je hierin geen bevelen geven. Als je voor een echte backpack gaat, laat je dan goed informeren bij een speciaalwinkel.

Houd wel rekening met het klimaat van het land dat je gaat bezoeken, evenals het jaargetijde. Ook in woestijnlanden kan het ’s nachts en ’s winters fris worden. En misschien ga je wel een keer kamperen of bergwandelen. Je weet maar nooit. Neem daarom altijd tenminste één warme trui mee en trek die aan in het vliegtuig, ongeacht of je naar een warm of koud land gaat. Besteed het minste aandacht aan T-shirts, sjaals en zwemkleding; die kun je overal wel krijgen.

11. Bijzonderheden: Maak een lijstje van de dingen die in het buitenland niet altijd even goed verkrijgbaar zijn of die gewoon zeer irritant zijn als je ze vergeet. Denk hierbij aan opladers, sportkleren, voorbehoedsmiddelen, panty’s en schoenen in grote maten (Nederlanders). Ikzelf draag op reis het liefst Birkenstocks of witte Converse in maat 42, wat in Iran werkelijk een bespottelijke schoenmaat werd gevonden; er moesten diverse gespecialiseerde schoenenwinkels voor Rare Voeten geconsulteerd worden voordat ze een paar in mijn maat vonden.

*12. Corona: dit extra punt schrijf ik knarsetandend op en verwijder ik linea recta als de reisbeperkingen worden opgeheven. Hoewel Corona in de meeste enge landen niet echt bestaat, is het alsnog noodzakelijk de ingangseisen van het land dat je gaat bezoeken te controleren, bijvoorbeeld op de website van Buitenlandse Zaken. Als je je hebt laten inenten, neem dan je internationale QR-code op papier mee, ongeacht of je bestemming dat als ingangseis heeft; de eisen veranderen gewoon te snel. Of je ook nog een PCR-test nodig hebt, verandert eveneens voortdurend en per land. Als dit onduidelijk is, neem dan contact op met de desbetreffende ambassade. Als dit niet lukt door bizarre openingstijden of maatregelen die sneller veranderen dan de ambassadewebsite kan bijhouden, kijk dan of je een reizigersgroep op Facebook kunt vinden en vraag daar naar de ervaringen van iemand die recentelijk naar jouw bestemming is gereisd.

Dat was alles. Succes en heel veel plezier!

Caïro Correct: 5 perfecte dagen in de gestoordste stad van het Midden-Oosten

, , , , 0

Uitzicht Citadel Cairo Egypte

 

Caïro is zo’n stad die door de doorsnee Egypteganger slechts één dag wordt aangedaan, en dan vooral uit plichtsgevoel omdat ‘je die piramides toch niet zomaar kan overslaan’. Tijdens mijn laatste bezoek aan Caïro was ik dan ook sterk geïnteresseerd in de ervaringen van de backpackers in het Holy Sheet Hostel (niet gesponsord, ik vond het er gewoon erg leuk; groet Mustafa voor me). Hun verhalen waren gemengd. Hoewel enkelen de chaos, warmte en levendigheid van de stad heerlijk vonden, wilde het gros van de reizigers zo snel mogelijk doorreizen naar Dahab om zich daar terug te trekken in veganistische backpackercommunes.

Na naar hun verhalen geluisterd te hebben, kwam ik tot de volgende conclusie: mensen doen Caïro verkeerd. Waarom?
1) Men wil te veel;
2) Men wil te snel;
3) Men is niet voorbereid op het zwerfafval en de (seksuele) intimidatie op straat;
4) Men verwacht de kwaliteit van thuis;
5) Men vraagt steeds naar de prijs van dingen en nodigt handelaren hiermee uit hen af te zetten.

Schijnbaar ingestorte daken Cairo Egypte
Rokende bergen afval Cairo Egypte
Zielig ezeltje in Stad der Doden Cairo Egypte

Als je niet uitkijkt, is bovenstaande het enige wat je er ziet.

Veel backpackers die wèl een poging wagen proppen hun dagen in Caïro op een bizarre manier vol. Ze knallen alle piramides er in één ochtend doorheen, gaan vervolgens in een legging en tanktop (mèt decolleté) naar Khan el-Khalili (de ‘kh’ spreek je uit als een Nederlandse ‘g’), dineren dan bij een spotgoedkoop straatrestaurant en brengen vervolgens de hele avond door op de wc, afgewisseld met uitdrogingsstuipen en migraineaanvallen. Ik vermoed dat dit ligt aan het hoofdstad-effect, het idee dat je je dagen zo vol mogelijk moet proppen omdat je anders tijd verspilt. Dat is immers ook wat je doet tijdens een citytrip in Londen, Parijs of New York. Caïro is echter te groot, te chaotisch en ja, te vies om die werkwijze niet aan te passen. Daarom heb ik voor jou, de groene Egypteganger, een reisplan opgesteld. Caïro is namelijk mijn lievelingsstad (a la, wellicht uit een soort stockholmsyndroom) en ik wil je graag laten zien waarom.

Dag 1 – Een goed begin is het halve werk:

De kans is groot dat je vliegtuig ’s avonds laat aankomt. Ik raad je aan gelijk op het vliegveld vijftig euro te wisselen/uit de muur te halen en een simkaartje te kopen bij de Orangekraam (Orange is na Vodafone de grootste telefoonmaatschappij van het land). Ja, dit duurt inderdaad onnodig lang; wen er maar vast aan. Met je nieuwe simkaart kun je gelijk een Uber bestellen. Heb je geen creditcard om aan de app te koppelen? Kies dan de optie ‘contant betalen’. De rit zal omgerekend ongeveer vijf euro kosten. Als je geen simkaartje wilt – de wat zweverigere backpackers hebben hier vaak een aversie tegen – zul je een taxi moeten aanhouden en ongeveer tien tot vijftien euro betalen.

Als je eenmaal bij je ho(s)tel bent gearriveerd, dat zich waarschijnlijk in de wijk ‘Downtown’ bevindt, en je je rugzak de gammele lift in hebt gesleept, die je waarschijnlijk zal doen vrezen voor je leven, check dan in en groet de andere backpackers die nog wakker zijn. Als je trek hebt, ga dan koesjari (klemtoon op ‘koe’) halen bij een tent die wordt aangeraden door de aanwezigen (niet Kazaz graag). Ook lekker is een verse mango- of suikerrietsap bij zo’n sapwinkel met hangende netjes fruit en een toonbank aan de weg. Als je bang bent voor diarree, ga dan naar een plek waar vrouwen en kinderen zitten (als moeders hun kinderen er mee naartoe durven te nemen…). Aangezien het zeer waarschijnlijk is dat je sinds je vlucht niets meer gedronken hebt en het eten je dus de muil uit zal stuiven, raad ik je aan eerst wat flessen water te kopen (en daarmee bedoel ik een stuk of vier per persoon; vijf giné – Egyptische ponden – per stuk).

Wat het kraanwater betreft, drink dit niet. Sommige backpackers volgen de in dit geval volkomen arbitraire en niet wetenschappelijke onderbouwde Mithridatische methode en nemen elke dag tijdens het douchen/tandenpoetsen een slokje water om hun darmen te trainen. Ik raad dit uiteraard af maar kan tegelijkertijd ook niet ontkennen dat ik toch altijd hoopvol probeer.

Kijk goed uit met oversteken. Als je interesse hebt in meer informatie over hoe je het Egyptische verkeer moet overleven, werp dan een blik op mijn reisverhalen in Caïro.

Dag 2 – Vuurdoop:

Vandaag zul je de sfeer van deze massastad proeven. Het wordt een heftig begin, dus hou je vast. Dames, zorg dat je je vandaag extra conservatief kleedt en een sjaal bij je hebt. Met ‘conservatief’ bedoel ik trouwens geen cultuurgevoelige Harry Potter-gewaden, want daarmee val je alleen maar op en dat is wel het laatste wat je vandaag wilt. Draag bij twijfel gewoon een spijkerbroek, gympen, een bloes of T-shirt en een dunne trenchcoat/lang vest dat je voorgevel en achterwerk bedekt. Heren: vandaag geen korte broeken, want je gaat naar een moskee.

Bestel een Uber of een Kareem – de Egyptische versie van Uber – en navigeer naar de Azhar-moskee. Treed de moskee binnen en geniet, maar niet voordat, dames, een medewerkster daar je hoofddoek op de juiste manier heeft vastgeknoopt en je maant een lange rok aan te trekken (hebben zij voor je). Als iemand je aanbiedt het gebed te bekijken, doe dit dan. Dames zullen naar het vrouwengedeelte worden gebracht. Laat een medewerker je (wees gerust, gratis) vertellen over de prominente rol die dit gebedshuis inneemt in de Egyptische samenleving.

Na het moskeebezoek ga je de markt op, zowel het toeristische Khan el-Khalili als de volksmarkt verderop. Ga zo veel mogelijk steegjes in, maar alleen als je er overdag bent; blijf ’s nachts op de grote wegen, zeker als je als vrouw alleen reist. Loop door het gebalk, getoeter en geschreeuw totdat iemand zegt dat hij hoofdpijn krijgt. Ga dan terug naar de moskee en ontspan in de Azhar-tuin, die op loopafstand ligt. Als je het park binnenloopt en linksaf slaat, vind je helemaal links een restaurant. Lunch daar. O, en dames in gezelschap, voel je niet beledigd als je genegeerd wordt door mannelijke medewerkers; onder conservatieve Egyptenaren wordt het als onbeleefd beschouwd om zomaar met een vrouw te praten die schijnbaar bij een andere man hoort.

De tijd gaat snel, dus na de lunch zal het opeens drie uur zijn, Bestel een Uber en ga naar de citadel van Salah al-Din. Maak foto’s van de moskeeën, het legermuseum en het ongelofelijke uitzicht en word net voor de zonsondergang weggestuurd door de bewaker. Sluit de dag af met een diner in Libanees restaurant Taboula (مطعم تبوله).

Dag 3 – De klassiekers:

Regel via het ho(s)tel een toer, het liefst met zoveel mogelijk andere backpackers, want dan kom je goedkoper uit. Betaal nooit meer dan vijftig euro per persoon, want dit is naar Egyptische maatstaven echt al een exorbitant bedrag. Houd je tevens verre van extreem joviale gidsen die zichzelf aanprijzen als ‘de beste gids van Caïro’ of een variant daarop; een goede gids vertelt je in plaats daarvan zijn curriculum vitae. Doe alle piramides in één keer: Giza, Saqqara en Dahsjoer. De kans is groot dat de gids een goed restaurant kent voor het middagmaal. Luister daarnaar, ook als het die van zijn neef is.

Ga die avond uit eten bij het klassieke volksrestaurant Kibdit il-Prince (مطعم البرنس). Bestel cola (lekker, want in Egypte wordt die met rietsuiker gezoet), rijst, molochía (vegetarisch, meng met de rijst) en een stoofpot (‘taagin’) met vlees (‘lahma’, niet vragen wat voor soort) en okra (‘bamja’).

Op kameel bij piramides van Giza Cairo Egypte

Doe na het eten een Stella/Saqqara-biertje bij de Rooftop Bar in Zamalek. Geniet in de lift naar boven van het saxofoondeuntje dat je daarna vaker zult horen, van supermarkten tot taxi’s.

Dag 4 – Twee soorten Caïro:

Je hebt hier twee opties. Eerst, het Egyptisch Museum en het Museum van de Egyptische Beschaving (het Mummimuseum) zijn zeker de moeite waard. Voor een een ander soort Caïro kun je echter een kijkje nemen in Garbage City, oftewel Zabbaleen. In deze Koptische wijk vindt de afvalverwerking van Caïro plaats. Loop rond en neem het recycleproces waar. Neem tenslotte een tuktuk naar de grotkerk op de heuvel.

’s Middags ga je naar Zamalek, het groene eiland in de Nijl voor Egyptes welgestelden. Voor de lunch raad ik een broodje shoarma bij een van twee filialen van Sag & Shawarma (صاج وشاورما) aan en/of een samengestelde salade bij Saladero. Loop er daarna rond en ga winkelen. Ikzelf ga graag naar ‘normale dingen’ in het buitenland, zoals supermarkten en tuincentra. In Zamalek is er voor ieder wat wils, van tuinen en musea tot antiekwinkeltjes en door reusachtige betonnen muren omringde ambassades, bewaakt door zwaarbewapende tieners. Voor een leuk, bruin boekencafé kun je naar Sufi (صوفي) gaan, en voor een rustig plekje met (betrekkelijk) goed internet, l’Aroma. Weet trouwens dat je in Egyptische cafés mag roken. Ben jij zo iemand die dan demonstratief gaat hoesten? Blijf dan gewoon thuis; door de luchtvervuiling rook je toch al een pakje per dag. Ook leuk is boekhandel Diwan, vooral als je Arabisch aan het leren bent en (kinder)boeken zoekt om mee te oefenen, maar ook gewoon als je wat (Engelstalig) leesmateriaal zoekt.

Dineer die avond in welk restaurant dan ook. Zamalek heeft veel goede plekken. Als je van feesten houdt, ga dan ’s avonds uit in de Cairo Jazz Club (in Agouza) of in The Tap (twee filialen in de woestijn).

Dag 5 – Rustdag:

Vandaag neem je afstand van alle drukte van Caïro en staat er lichaamsbeweging op het programma. Zorg dat je hier de koelste en meest bewolkte dag voor uitkiest. Hussel wat in het programma als de weersverwachting meldt dat het op dag vijf veertig graden wordt. 

Sta vroeg op en kleed je goed aan (daarmee bedoel ik: dunne maar bedekkende kleding, een hoed of sjaal mee om over je hoofd en nek te knopen en dichte schoenen). Breng een rugzak mee met daarin van dat platte brood dat op straat wordt verkocht (maximaal 20 giné per zak), vers fruit, zo’n blauw pak met roomkaasjes van het merk ‘Kiri’ en wat noten. Belangrijk: neem genoeg water mee, als het warm is op z’n minst twee grote flessen per persoon! Zorg bovendien dat je mobiel goed opgeladen is en dat je genoeg contanten (ook kleine biljetten) bij je hebt. Als je een milieuactivist bent, neem dan een stel vuilniszakken mee om eventueel zwerfvuil op te rapen. Navigeer naar het protectoraat Wadi Degla. Als de chauffeur vraagt of je naar ‘Nadi (de voetbalclub, spreek uit: ‘neddie’) Wadi Digla’ wilt, zeg dan ‘nee’. Je wilt namelijk naar de ingang van het natuurgebied. Als hij dit niet begrijpt, vertaal dit dan met Google Translate.

De vallei, waarvoor je als buitenlander twintig giné toegang moet betalen, is enorm groot. De linkerzijde is de onherbergzame route met het beste uitzicht. Deze zijde van de vallei beklimmen is zwaar en er zijn geen vaste paden, dus wees voorzichtig. Neem de tijd om een goed beginpunt te vinden en betreed deze kant niet als je mensen bij je hebt die gammel ter been zijn of gewoon veel zaniken. De rechterzijde van de vallei wordt de atletische route genoemd, maar is meer bedoeld voor mensen die bijvoorbeeld willen hardlopen. Deze zijde is relatief makkelijk te beklimmen met een reeds belopen pad. Als je eenmaal boven bent hoef je simpelweg de vallei te volgen. Onthoud goed waar de ingang van het protectoraat is en doe geen domme dingen; ik heb geen zin om door je ouders voor de rechter gesleept te worden als jij tragisch om het leven ben gekomen nadat je weer zo nodig handstanden moest maken op een afgebrokkelde rand. Geniet van de rust, het uitzicht en het gesuis van de wind. Bewonder de witte schelpjes, die doen herinneren aan de rivier die millennia geleden van het woestijnlandschap een vallei heeft gemaakt. Als je gaat klimmen, voel met iedere stap of de rots waarop je je voet plaatst wel echt een rots is en vastzit; je bent in de woestijn, dus alles verschuift.

Als je uitgewandeld bent, bestel dan een Uber naar je ho(s)tel om te douchen. Ga daarna uit eten bij Abou Youssef el-Soury. Afhankelijk van de groepsgrootte, bestel een grote fattoush-salade (spreek uit: fattoesj), kofta (gekruide gehaktstaafjes), sjisj tawoeq (gegrilde kip) en/of kebab dani (lamskebab). Deel het liefst met je medereizigers en bestel één hoofdgerecht minder dan jullie aantal, want de porties zijn groot en je krijgt veel bijgerechten. Laat het je opvallen dat de medewerkers de Arabische muziek inmiddels hebben omgezet naar Engelse, speciaal voor jou. Als toetje bestel je thee en koenafa (künefe). Als ze vragen welke soort je wilt, zeg dan: ‘met kaas’.

Wadi Degla protectoraat Cairo Egypte

 

Wat laatste adviezen

Bovenstaand programma is geen garantie dat je van Caïro zult genieten. Wel kun je dan met zekerheid zeggen dat je het in ieder geval hebt geprobeerd. Voor optimaal reisgemak, houd de volgende tips in je achterhoofd:

  • Veel kraampjes op straat hebben geen tot weinig wisselgeld en zullen je grote biljetten weigeren. Zorg daarom dat je af en toe ergens uit eten gaat en dan je grote geld ‘breekt’. Je kunt vrijwel nergens pinnen.
  • Probeer niet té enthousiast om je heen te kijken, met je iPhone 12 te zwaaien of gigantische hoeveelheden geld te tellen in het openbaar. Dan kom je namelijk niet alleen over als een simpele ziel die zijn rijkdom in anderen hun gezicht wrijft, maar loop je bovendien het risico afgeperst of beroofd te worden. Op zich is Caïro geen gevaarlijke stad, maar je hoeft het lot niet te tarten.
  • Negeer iedereen die je op straat aanklampt in toeristische gebieden, ook als de man in kwestie zegt dat hij heus geen geld hoeft, alleen zijn Engels wil oefenen of een beoordeling op zijn website van je wil. Ik weet dat dit moeilijk is, maar ieder antwoord behalve ‘nee, bedankt’ leidt ertoe dat je je met veel moeite van hem zult moeten losscheuren. Buiten de toeristische gebieden kun je naar hartelust vriendschappen sluiten. Egyptenaren zijn ontzettend gezellige, grappige en gastvrije mensen.
  • In plaats van te vragen hoeveel iets kost, geef liever gewoon een bedrag dat je redelijk lijkt en kijk of ze er iets van zeggen. Hiermee kom je ervarener over. Realiseer je wel dat geïmporteerde producten Nederlands geprijsd kunnen zijn.

Succes en vooral heel veel plezier!

 

Bedankt dat je deze blogpost hebt gelezen. Als je me wilt steunen, zou ik het enorm op prijs stellen als je me op een koffie wilt trakteren.